Zaterdag viert Koning Willem-Alexander zijn 57ste verjaardag. Hoe is het klimaat tijdens zijn leven veranderd? En hoe ziet dat eruit als hij 70 jaar wordt in 2037? En als Kroonprinses Amalia 70 jaar wordt?
Op de geboortedag van Willem-Alexander op 27 april 1967 was het droog en zonnig weer, met een maximumtemperatuur van 15 °C in De Bilt (afbeelding 1). Door de jaren heen kende Willem-Alexander sterk wisselende temperaturen op zijn verjaardag. Het warmst was het op zijn 40ste verjaardag in 2007, toen werd het maar liefst 27,3 °C. Zijn 18de verjaardag in 1985 was het koudst, het werd toen maar 7,4 °C. Vaak de jas aan dus, maar ook jaren dat de jas in de kast kon blijven.
Het klimaat is eigenlijk niets anders dan het gemiddelde weer. Het weer is grillig en varieert sterk van dag tot dag en van jaar tot jaar, vandaar de grote verschillen die je ziet op de verjaardag van de Koning.
Vanwege de grilligheid van het weer op afzonderlijke dagen kun je lastig iets zeggen over een verandering van het klimaat op één bepaalde dag. Daarvoor zijn er eenvoudigweg te weinig metingen en is de grilligheid dus te groot. Om dezelfde reden kijken we ook nooit naar dagrecords.
Als je de eerste 28 verjaardagen van Alexander vergelijkt met de laatste 28, zie je wel iets veranderen (afbeelding 1). De gemiddelde maximumtemperatuur op zijn verjaardag in de eerste helft van zijn leven was 13,5 °C, in de tweede helft 16,3 °C. Gemiddeld een stuk warmer dus. En op zijn 26ste verjaardag kwam de temperatuur voor het eerst boven de 20 °C, daarna gebeurde dat inmiddels al vijf keer.
Maar om preciezer te zien hoe het klimaat is veranderd tijdens het leven van de Koning, is het beter te kijken naar de gemiddelde temperatuur in de hele maand april of in het hele jaar.
Dat is precies wat de klimaatstreepjescode doet. De klimaatstreepjescode van Willem-Alexander geeft vanaf zijn geboortejaar, 1967, met een gekleurd streepje voor ieder volgend jaar de gemiddelde temperatuur in Nederland weer (afbeelding 2).
De temperatuur in zijn geboortejaar was gemiddeld 9,9 °C. Tijdens zijn leven is Nederland al met 2°C opgewarmd. Het afgelopen jaar, 2023, was recordwarm met een gemiddelde temperatuur van 11,8°C. Als de Koning 70 jaar wordt, in 2037, zal de gemiddelde jaartemperatuur rond deze waarde liggen. Met andere woorden, wat nu nog een recordwarm jaar is, zal rond 2037 al een gemiddeld jaar zijn. In het lage scenario blijft de opwarming beperkt en komt de gemiddelde jaartemperatuur wat lager uit, maar de verschillen tussen beide scenario's zijn tijdens het verdere leven van Willem-Alexander nog niet zo groot.
Voor Amalia ligt dat anders (afbeelding 3). Toen Amalia geboren werd in 2003 was het klimaat al wezenlijk anders dan in 1967. Voor haar, en voor andere jongeren, maakt het een groot verschil hoe we als wereld de uitstoot van broeikasgassen de komende jaren gaan aanpakken. In het jaar van Amalia’s 70e verjaardag zal de gemiddelde temperatuur bij het hoge uitstootscenario mogelijk rond de 13°C liggen, dat is nog eens 2°C warmer dan nu. Als we ons aan het klimaatakkoord van Parijs houden blijft de temperatuurstijging beperkt tot slechts iets warmer dan nu.
Of dat lukt hangt natuurlijk af van de inspanningen van landen wereldwijd. Met zijn allen moeten we er dus voor zorgen dat we de uitstoot van broeikasgassen beperken. Om ook in de toekomst ons land veilig, leefbaar en welvarend te houden.
In 2023 bereikte de wereldgemiddelde temperatuur een recordhoogte. Rekening houdend met alle beke...
18 december 2024 - KlimaatberichtDecember is de donkerste maand van het jaar, met de laagste zonnestand en de kortste dagen. De ho...
13 december 2024 - KlimaatberichtVandaag is het de dag van de mensenrechten. Het recht op leven, gezondheid, eigendom en wonen sta...
10 december 2024 - KlimaatberichtKNMI klimaatgedicht 2024
05 december 2024 - Klimaatbericht