Klimaatbericht

'Dust Devils' als bron van aerosolen

04 oktober 2017

Dust Devils (in het Nederlands: stofhozen) klinken als een exotisch verschijnsel maar ook in Nederland komen deze kortdurende wervelstormen van opgewaaid zand en stof boven braakliggend land of zandgronden regelmatig voor.

In het zomerhalfjaar op dagen met weinig wind en veel zon warmt de lucht vlak boven de grond veel sterker op dan op grotere hoogte. Hierdoor kan de lucht vlak boven de grond onstabiel worden en snel gaan stijgen.  Onder  bepaalde omstandigheden ontstaat er een krachtige roterende stijgstroom. Als daarbij  zand of stof omhoog stroomt, wordt dit fenomeen zichtbaar als een wervelende kolom van zand of stof; een stofhoos is geboren.

Stofhozen worden in Nederland over het algemeen niet meer dan enkele meters breed en enkele tientallen meters hoog en de wind wordt nauwelijks sterk genoeg om een mens te doen wankelen. In drogere en warmere delen van de wereld kunnen ze echter veel groter en sterker worden en kunnen ze schade veroorzaken.

Bij recente metingen aan stofhozen in de Sahara bij Marokko, hebben onderzoekers aangetoond dat meer dan de helft van de opgenomen fijne stofdeeltjes, met een diameter kleiner dan 3 micrometer, na het oplossen van de stofhoos in de lucht achter kunnen blijven. Afhankelijk  van de luchtstroming kunnen deze deeltjes, ook wel aerosolen genoemd, zich vervolgens op grotere hoogtes en over een veel groter gebied verspreiden en daarmee invloed uitoefenen op het weer en het klimaat.
 

KNMI-klimaatbericht door Yorick de Wijs

Een ‘dust devil’ in de woestijn van Arizona in de Verenigde Staten, bron: NASA.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Minder bewolking was belangrijke factor in recordwarmte 2023

    In 2023 bereikte de wereldgemiddelde temperatuur een recordhoogte. Rekening houdend met alle beke...

    18 december 2024 - Klimaatbericht
  2. Zonnestraling in december vergeleken met juni

    December is de donkerste maand van het jaar, met de laagste zonnestand en de kortste dagen. De ho...

    13 december 2024 - Klimaatbericht
  3. Klimaatwetenschap in de rechtszaal

    Vandaag is het de dag van de mensenrechten. Het recht op leven, gezondheid, eigendom en wonen sta...

    10 december 2024 - Klimaatbericht
  4. KNMI klimaatgedicht

    KNMI klimaatgedicht 2024

    05 december 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten