Eén na warmste oktober in zeker honderd jaar

Na de recordwarme september was oktober een na de zachtste in zeker ruim 100 jaar. Zo'n warme oktober wordt steeds normaler: vroeger kwam dat eens in de 100 jaar voor, tegenwoordig door de opwarming eens de 40 jaar.

Nazomer
Oktober was in De Bilt met 13,6 graden ruim 3 graden zachter dan normaal (gemiddeld over 1971-2000). In de meetreeks sinds 1901 is alleen oktober 2001 (14,2 graden) nog zachter en recordhouder over drie eeuwen. Dat predikaat kreeg de voorgaande september en dit jaar ook juli. Het weer is dus behoorlijk van slag de laatste tijd en zoveel extremen achter elkaar maken we zelden mee. 

Saharastof
De wijnmaand was dus dit jaar een echte nazomermaand met soms bijzonder hoge temperaturen. Opmerkelijk was vooral de warme 26e oktober, toen Arcen in Limburg 23,3 graden noteerde. Op veel plaatsen werd de 20 graden ruim overschreden wat heel uitzonderlijk is zo laat in het jaar. Het saharastof dat her en der in ons land werd aangetroffen, verraadde de herkomst van de warme lucht. Maar niet alleen overdag was het zacht ook de nachten leverden bijzonder hoge temperaturen op. Vooral in de kustprovincies waar de warme zee de nachtelijke afkoeling temperde.

Het was echter niet alleen rozengeur en maneschijn deze maand en er vielen ook flinke buien warbij het soms even heel onstuimig was. Op de eerste dag gingen de buien bij de Belgisch/Nederlandse grens zelfs vergezeld van windhozen. In ons land werd schade aangericht in Bergeijk. In het begin van de maand regende het flink vooral in het westen en noordwesten. De warme zee leverde een sterke impuls aan de buienactiviteit. Logisch dat de kuststations de natste waren.

Tropisch nazomerweer in Europa
Niet alleen in ons land wijkt het weer de laatste maanden sterk af, ook elders in Europa worden klimatologisch extremen geboekt. Zo werd het zelfs in de laatste week van de maand nog op verschillende plaatsen in het zuiden van Europa nog tropisch warm. In het zuiden van Italië werd nog 33 graden gemeten en in het Spaanse Andalusië wees de thermometer op 29 oktober zelfs nog lokaal 36 graden aan. Keerzijde van de nazomer in deze landen waren de zware buien, niet alleen in Portugal en Spanje maar ook in Griekenland. Het eiland kreeg kreeg in een paar dagen ruim 150 mm te verwerken. Het Turkse Antalya meldde op 18 oktober in 12 uur tijd 184 mm .