Gelijktijdige orkanen boven land

Orkaan Florence kwam 14 september met veel regen aan land in het zuidoosten van de Verenigde Staten op de grens van Noord- en Zuid-Carolina. Tegelijkertijd trok aan de andere kant van de wereld orkaan Mangkut over de noordelijke Filippijnen waar hij veel schade veroorzaakte. In Amerikaanse media werd gesuggereerd dat twee tegelijkertijd boven land verkerende orkanen uniek zou zijn. Diverse meteorologen twitterden dat het wel vaker voor is gekomen, maar cijfers ontbraken.

Atlantische en Pacifische orkaan

Aan de hand van de IBTrACS database¹ van de Wereld Meteorologische Organisatie plus een cross-check met Wikipedia is vast te stellen dat sinds 1985 tenminste 18 keer twee orkanen ergens in de wereld tegelijkertijd boven land bestonden^2,3  (zie onderstaande lijst bij 'Meer informatie'). In sommige jaren zelfs meer dan één keer (drie keer in 1998). Verder blijkt dat het meestal gaat om een combinatie van een Atlantische en een Pacifische orkaan. Er is één geval te vinden van een orkaan bij India tegelijkertijd met een orkaan nabij Japan (2014). Een enkele keer bevinden zich twee aan land komende orkanen dicht bij elkaar op hetzelfde continent (Amerika/Caraïben (1998, 2004, 2007), Australië (2015) - zie figuur 1).

Enkele keren per jaar

Twee orkanen die tegelijkertijd ergens op de wereld boven land bestaan gebeurt dus met enige regelmaat, typisch elk jaar gedurende decennia met veel orkaanactiviteit, en eens per 3-4 jaar gedurende rustigere periodes. Maar het kan soms enkele keren per jaar voorkomen. Twee orkanen tegelijkertijd boven land in elkaars nabijheid is zeldzamer, maar nog altijd typisch 1-2 keer per decennium.

Geen onderwerp van studie

Over eventuele trends van dergelijke gebeurtenissen valt niets te zeggen. Ten eerste omdat de gebruikte IBTrACS database onvolledig is, aangezien eigenlijk alleen voor de afgelopen 20 jaar er wereldwijd systematische en kwalitatief goede gegevens beschikbaar zijn⁴. Ten tweede, met een frequentie van één keer per jaar of minder (16 gevallen in de afgelopen 20 jaar) wordt statistiek bedrijven erg moeilijk. Om die reden is er weinig tot geen onderzoek beschikbaar en is het geen onderwerp van studie in grote klimaatrapporten als die van het IPCC.

Opmerkingen

1.  IBTrACS (International Best Track Archive for Climate Stewardship) is een door de Wereld Meteorologische Organisatie opgezette database om zoveel mogelijk informatie over routes van orkanen te verzamelen, de kwaliteit ervan te verifieren, en de gegevens op een eenduidige manier beschikbaar te maken.
2. Over wat precies 'simultaan' is valt de debatteren (zelfde dag, of binnen 12 uur ?), net zoals of de windkracht van systemen voldoen aan de definitie van een orkaan. Voor deze analyse zijn we uitgegaan van dezelfde dag en de gegevens over de in de IBTrACS opgegeven kracht van de orkaan op die dag.
3. Van de 18 gevallen betreft het aan land komen in 11 gevallen een of meerdere eilanden. Dat kunnen grote eilanden zijn (Japan, bijvoorbeeld), maar ook  kleinere eilanden zoals Taiwan of Fiji.
4.  Informatie is gebaseerd op de WMO IBTrACS dataset, die de best beschikbare informatie over de routes van orkanen verzameld heeft.

KNMI-Klimaatbericht door Jos de Laat