Geostationaire Aardstralingsbalansmeter (GERB) produceert data

Darmstadt - Het experiment "Geostationary Earth Radiation Budget" (GERB) (Geostationaire Aardstralingsbalansmeter), een instrument aan boord van de satelliet Meteosat Second Generation 1 (MSG-1), is deze maand begonnen met het produceren van data. Dit is een belangrijke verwezenlijking voor het Europese consortium dat het instrument ontworpen en gebouwd heeft. Toen de satelliet MSG-1, die geëxploiteerd wordt door de Europese Organisatie voor de Exploitatie van Meteorologische Satellieten (EUMETSAT), eind januari operationeel werd verklaard, werd het GERB-instrument tegelijkertijd ook als operationeel beschouwd.

"Het GERB-instrument is het enige ter wereld in zijn soort dat werkt in een geostationaire baan. De andere vliegen in lage banen om de aarde, wat betekent dat hun zicht op de aarde constant verandert", aldus Gary Fowler, GERB-specialist bij EUMETSAT.

Het consortium dat het GERB-systeem ontwikkelde en dat verantwoordelijk is voor de exploitatie ervan, bestaat uit het Rutherford Appleton Laboratory (RAL), UK, het Imperial College of Science, Technology and Medicine (ICSTM), UK, het Hadley Centre, UK, de Leicester University, UK; het KMI, België, Advanced Mechanical and Optical Systems Ltd (AMOS Ltd), België, en de Officine Galileo, Italië.

Het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België (KMI) speelde een sleutelrol in de ontwikkeling van het GERB-concept, en België levert de helft van de grondsegmentinfrastructuur en -diensten voor het GERB-instrument.

De data van het GERB-instrument worden ontvangen in het grondsegment van EUMETSAT, en doorgestuurd naar het GERB-grondsegment voor verwerking. De data en producten worden daarna door het RAL verdeeld naar centra in Europa die de informatie gebruiken voor de evaluatie en verbetering van klimaatopvolgings- en numerieke weersvoorspellingsmodellen (NWP-modellen).

Hoe het GERB-instrument werkt...
Het GERB-instrument is een scannende stralingsmeter met twee breedbandkanalen, waarvan het ene het zonnespectrum (0,32 tot 4,0 mm) bestrijkt, en het andere een breder deel van het elektromagnetische spectrum (0,32 tot 30 mm). De twee kanalen samen worden gebruikt om er de warmtestraling uit af te leiden die wordt uitgezonden door de aarde in het spectrale bereik van 4,0 tot 30 mm. De data worden aan boord gekalibreerd om te helpen bij de inzameling van informatie over stralingsfluxen van weerkaatste zonnestraling en uitgezonden warmtestraling aan de rand van de atmosfeer.

De breedbandkanalen van het GERB-instrument overspannen de twaalf veel smallere kanalen gemeten door het andere instrument van de MSG: de Spinning Enhanced Visible and Infrared Imager (SEVIRI). Zodoende vult het GERB-instrument de leemten in het warmtestralingsspectrum op die door de SEVIRI-kanalen gemist worden. Het GERB-instrument meet de warmtestraling echter met een grovere ruimtelijke resolutie. Terug op de grond gebruiken de wetenschappers van het KMI de fijnere ruimtelijke resolutie van de SEVIRI-data om de ruimtelijke resolutie van de beelden van het GERB-instrument te verbeteren.

"De belangrijkste eigenschap van het GERB-instrument is het feit dat het iedere 15 minuten dezelfde plaats op aarde onder de loep neemt, terwijl de meeste satellieten slechts twee keer per dag hetzelfde punt bekijken", aldus ingenieur Luis Gonzalez van het KMI.

De rol van EUMETSAT
EUMETSAT ondersteunde het consortium bij de ontwikkeling en exploitatie van het GERB-instrument, en gaf de aanzet tot de inbedrijfstelling van het GERB-instrument, dat in december 2002 werd ingeschakeld, en zijn eerste beeld produceerde.

Het GERB-instrument wordt als onderdeel van de satelliet geëxploiteerd door EUMETSAT in overleg met het team GERB-operaties bij het ICSTM.

Het eerste instrument werd gefinancierd door het Verenigd Koninkrijk, België en Italië, en aan boord van de MSG-1 meegenomen. De Raad van EUMETSAT besloot in november 1998 om de lancering van twee bijkomende GERB-instrumenten te financieren aan boord van de MSG-2 en MSG-3. Later, in 2002, besloot de Raad van EUMETSAT om nog een instrument te financieren dat gelanceerd wordt aan boord van een volgende MSG-satelliet.

De hoofdbedoeling van de GERB-missie is het meten van de aardstralingsbalans om het onderzoek en de opvolging van het klimaat te ondersteunen en te zorgen voor continuïteit in de klimaatstudie op lange termijn.

EUMETSAT
EUMETSAT is een intergouvernementele organisatie die weersatellietsystemen opzet en operationeel houdt voor 18 Europese staten (Oostenrijk, België, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Portugal, Spanje, Zweden, Zwitserland, Turkije en het Verenigd Koninkrijk). EUMETSAT heeft ook zes Samenwerkende Staten (Kroatië, Hongarije, Polen, Roemenië, de Republiek Slovakije en Slovenië). Daarnaast is een overeenkomst ondertekend met Servië en Montenegro dat na bekrachtiging door de regering de nieuwste Samenwerkende Staat zal worden.

De beelden en data van Meteosat vormen een belangrijke bijdrage tot de weersvoorspelling en tot de opvolging van het klimaat van de aarde.

Mediarelaties EUMETSAT:
Livia Briese
Communicatiemanager
Tel.: +49 6151 807 839
Fax: +49 6151 807 866

Algemene informatie voor de media EUMETSAT:
Anne Taube
Assistente Internationale Betrekkingen en Communicatie
Tel.: +49 6151 807 419
Fax: +49 6151 807 866
E-mail: press@eumetsat.de