Gevoelstemperatuur uitzonderlijk laag

De gevoelstemperatuur was 's ochtends op 7 februari uitzonderlijk laag. Op veel plaatsen zakte de gevoelstemperatuur rond zonsopkomst tot beneden de -25 graden. Lelystad was het koudst met -28,6 graden. Gevoelstemperaturen van -25 graden en lager worden in Nederland eens per 30 jaar verwacht en zijn daarom uitzonderlijk.

De laagste gevoelstemperatuur sinds 1961 is geweest op 14 januari 1987 in het noorden en midden van Nederland. In Eelde en Twente werd de gevoelstemperatuur afgerond op -28 graden; in De Kooy, Leeuwarden, Schiphol en De Bilt op -26 graden. Op 18 januari 1963 zakte de gevoelstemperatuur in Vlissingen naar -23 graden. In Eindhoven en Maastricht voelde het op 31 december 1978 aan als -25, respectievelijk -26 graden.

De gevoelstemperatuur staat ook bekend als windchill. Hoe kouder het is en hoe harder het waait, des te kouder voelt het aan. Het wordt berekend uit een combinatie van de luchttemperatuur en de gemiddelde windsnelheid. Bij een gevoelstemperatuur onder min 10 graden kunnen na enkele uren verschijnselen van onderkoeling optreden.

In ons land heeft deze maand een koudegolf opgeleverd. Een landelijke koudegolf is volgens de definitie van het KNMI een opeenvolging van minimaal vijf ijsdagen (maximumtemperatuur lager dan 0 graden) in De Bilt, waarvan tenminste drie dagen met strenge vorst (minimumtemperatuur lager dan min 10 graden). Tussen maandag 30 januari en woensdag 8 februari is de maximumtemperatuur niet boven het vriespunt gekomen en op 3, 4 en 5 februari was de minimumtemperatuur beneden de -10 graden.

De koudegolf, die tien dagen duurde, is de eerste van deze eeuw en de 33e sinds 1901. De winter van 1947 heeft de langste koudegolf (21 dagen) op zijn naam staan. Opmerkelijk was de barre winter van 1963 die alleen al vier koudegolven telde. De vroegste koudegolf begon op 3 december (1902 en 1925), de laatste op 2 maart (1971).

Acht van de vijftien Elfstedentochten die zijn verreden sinds 1909, werden georganiseerd tijdens een koudegolf volgens bovenstaande definitie. Vijf tochten werden net voor of na een koudegolf georganiseerd. Slechts twee tochten werden verreden in winters zonder koudegolf (1912, 1941).

Overzicht van alle koudegolven in Nederland
http://www.knmi.nl/klimatologie/lijsten/koudegolven.html