Herfst sneller op gang gekomen

De herfst is dit jaar in de natuur sneller op gang gekomen dan de afgelopen twee jaar toen dit seizoen recordwarm was. Meteoroloog Jacob Kuiper van het KNMI vergelijkt de bladstand aan de hand van foto's die steeds vanuit dezelfde positie zijn genomen.  

Vorig jaar rond deze tijd stonden veel bomen nog in blad. Nu is de bladval een stuk sneller gegaan. Vooral door de lagere herfsttemperaturen en de vroegere eerste vorst is inmiddels veel blad van de bomen gevallen. De Natuurkalender volgt de actuele stand van de natuur met behulp van een omvangrijk netwerk van waarnemers. 

Wintervoorspelling
De vraag of de komende winter weer eens een strenge wordt is op deze termijn niet te beantwoorden. Sinds 1997, toen ook voor het laatst de Elfstedentocht werd verreden, hebben geen echte winter meer gehad. Zelfs in het warmere klimaat is zo'n lange tijd "zonder" opmerkelijk. 

Zou het er dit jaar dan toch weer eens van komen, een strenge winter? Het KNMI blijft u het antwoord schuldig. De kwaliteit van dergelijke lange termijnverwachtingen voor ons gebied met grillig weer is nog te gering voor een serieuze vooruitblik en details of en wanneer we de komende tijd op de schaats kunnen staan. Wel is door de opwarming van het klimaat de kans op een naar verhouding zachte winter iets groter geworden. Klimaatonderzoekers blijven er echter op wijzen dat ook in het warmere klimaat een koude winter tot de mogelijkheden blijft behoren. Het zal alleen minder vaak gebeuren.Tien jaar zonder winter van betekenis is lang. Het KNMI zoekt verder uit wat daar de oorzaken van zijn. De wind zat de laatste jaren heel vaak in de zachte westhoek. In hoeverre dat ook het gevolg is van de opwarming en de westcirculaties in een warmer klimaat toenemen is nog in onderzoek.

La Niña
Wel goed voorspelbaar zijn de minder grillig verlopende temperaturen van het zeewater nabij de evenaar. Op de Stille Oceaan voor de kust van Ecuador en Peru is het water momenteel meer dan 2,5 graden kouder dan normaal. De klimatologen noemen zo’n situatie een La Niña (het meisje), de tegenpool van een warme El Niño (het jongetje). Zowel de Europese als de Amerikaanse seizoensmodellen laten zien dat La Niña voorlopig standhoudt. Men verwacht een gemiddelde La Niña met komende maanden watertemperaturen in de Stille Oceaan die 1 tot 1,5 graden onder het gemiddelde liggen.

Ook een gemiddelde La Niña heeft consequenties voor het weer in sommige delen van de aarde. Langs de westkust van Zuid-Amerika en Canada is het dan meestal koeler en ook het noorden van noord-Amerika maakt meer kans op een strenge winter.