kaart met aantal aardbevingen in nederland van 1911 tot en met 2020
©KNMI

Jaaroverzicht aardbevingen 2020

06 januari 2021

In 2020 waren er 90 aardbevingen in Nederland: 76 geïnduceerde (door gaswinning) en 14 tektonische (natuurlijke) aardbevingen. De meeste geïnduceerde aardbevingen vonden plaats in het Groningen-gasveld, 69 in totaal (figuur 1). In de afgelopen jaren is er een daling in het totaal aantal aardbevingen in Groningen zichtbaar.

Zwaarste beving bij Loppersum

Van de 69 geïnduceerde bevingen in het Groningen-gasveld hadden er 16 een magnitude groter dan 1,5 op de schaal van Richter (figuur 2). In 2019 waren dit er 85 waarvan 11 bevingen groter dan 1,5 magnitude. Bij Loppersum was op 14 juli de krachtigste geïnduceerde aardbeving van 2020 met een magnitude van 2,7 op de schaal van Richter. De zwaarste geïnduceerde beving ooit in Nederland gemeten was op 16 augustus 2012 in het Groningse Huizinge met een magnitude van 3,6. 

Omdat ons meetnetwerk rondom Groningen in de loop der jaren is uitgebreid, vergelijken we de bevingen met een magnitude boven de 1,5

Het seismisch meetnetwerk rondom Groningen is in de loop der jaren uitgebreid. Hierdoor kunnen steeds kleinere bevingen gedetecteerd worden. Om de aantallen aardbevingen door de jaren te kunnen vergelijken, worden in figuur 2 de bevingen met een magnitude boven de 1,5 weergegeven. Al deze aardbevingen zijn vanaf het begin van de aardbevingen in het Groningen-gasveld in 1991 gemeten, ook toen er nog met minder instrumenten gemeten werd. Figuur 2 laat een stijging in het aantal ten opzichte van 2018 en 2019 zien.

Seimisch moment

In 2020 is er minder seismische energie voorgekomen dan in 2019 en 2018

Naast het aantal en de magnitude van aardbevingen kan het verloop door de jaren beschouwd worden door naar de vrijgekomen energie bij een aardbeving te kijken. Figuur 3 laat de totale hoeveelheid seismische energie (het seismisch moment) voor het Groningen-gasveld zien. In 2020 is er minder seismische energie voorgekomen dan in voorgaande jaren. Dit komt doordat er, in tegenstelling tot 2018 en 2019, geen aardbevingen met een magnitude hoger dan 3,0 plaatsgevonden hebben. Het zijn namelijk de zwaarste bevingen waarbij de meeste energie vrijkomt.

grafiek met totaal aantal geïnduceerde aardbevingen in het Groningenveld van 1991 t/m 202
Figuur 1: Aantal geïnduceerde aardbevingen in het Groningen-gasveld van 1991 t/m 2020. ©KNMI
grafiek met aantal geïnduceerde aardbevingen boven magnitude 1,5 in het Groningen-gasveld van 1991 t/m 2020
Figuur 2: Aantal geïnduceerde aardbevingen boven magnitude 1,5 in het Groningen-gasveld van 1991 t/m 2020. ©KNMI
grafiek met de hoeveelheid vrijgekomen seismische energie (het seismisch moment) in het Groningen-gasveld van 1991 t/m 2020.
Figuur 3: De hoeveelheid vrijgekomen seismische energie (het seismisch moment) in het Groningen-gasveld van 1991 t/m 2020. ©KNMI

Vijf natuurlijke bevingen bij Weert

Van de veertien natuurlijke aardbevingen zijn er dit jaar vijf bij Weert geweest. Daarvan vond de zwaarste met magnitude 2,0 op de schaal van Richter plaats op 14 augustus. De zwaarste tektonische aardbeving ooit in Nederland gemeten, was nabij Roermond met een magnitude van 5,8 op 13 april 1992.

Trillingen niet veroorzaakt door aardbevingen

Ook zijn er in 2020 trillingen waargenomen die niet veroorzaakt zijn door aardbevingen. De oorzaak hiervan is vaak een bron in de atmosfeer die laag frequent geluid (infrageluid) opwekt zoals een supersone straaljager of explosie. Hoewel sommige trillingen duidelijk door mensen gevoeld worden en door instrumenten gemeten, wordt de oorzaak niet altijd gevonden.

Geïnduceerde in het noorden en tektonische in het zuiden

De voornaamste oorzaak van geïnduceerde aardbevingen is gaswinning

In ons land komen zowel geïnduceerde als natuurlijke (tektonische) aardbevingen voor. Aardbevingen die het gevolg zijn van menselijke handelen, worden geïnduceerde aardbevingen genoemd en komen met name in het noorden voor. De voornaamste oorzaak van deze aardbevingen is gaswinning. Tektonische aardbevingen treden voornamelijk op in het zuiden van Nederland en komen voort uit de natuurlijke bewegingen van de aardkorst ook wel platentektoniek genoemd. Sinds 1911, het begin van de metingen, zijn er 5580 aardbevingen geweest in Nederland en omgeving: 4123 geïnduceerde en 1457 tektonische aardbevingen.

2020       
Totaal aantal aardbevingen  90
Totaal aantal geïnduceerde aardbevingen 76
Totaal aantal geïnduceerde aardbevingen Groningen-gasveld 69
Totaal aantal natuurlijke aardbevingen 14


 

Lees ook het jaaroverzicht weer en jaaroverzicht klimaat.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Nieuw automatisch weerstation in Horst

    In het Limburgse Horst is een nieuw automatisch weerstation geïnstalleerd door het KNMI. De verwa...

    20 november 2024 - Nieuwsbericht
  2. Hoe dicht zitten we al bij 1,5 graden opwarming?

    2024 wordt vrijwel zeker het warmste jaar ooit gemeten. Waar we vorig jaar nog net onder de 1,5 g...

    19 november 2024 - Klimaatbericht
  3. Vier tyfoons raken de Filipijnen in korte tijd

    In slechts tien dagen tijd hebben vier tyfoons de Filipijnen getroffen. Dit is een unieke gebeurt...

    19 november 2024 - Nieuwsbericht
  4. Herfst schuift op in een veranderend klimaat

    De herfst is in volle gang: de dagen worden snel korter en de bladeren vallen van de bomen. De te...

    13 november 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten