KNMI bij de klimaattop COP28 in Dubai

Hoofddirecteur Maarten van Aalst en klimaatwetenschapper Rob van Dorland zijn namens het KNMI op de klimaattop COP28 in Dubai. De 28e klimaatconferentie staat grotendeels in het teken van de Global Stocktake: voor het eerst wordt getoetst hoe ver de wereldgemeenschap is in het bereiken van de, in 2015 overeengekomen, doelen van de Overeenkomst van Parijs en welke vervolgstappen nodig zijn. Daarnaast zijn er een aantal grote lopende onderhandelingsonderwerpen op het gebied van klimaatfinanciering, mitigatie, adaptatie en winst- en verliesrekening. Nederland zet zich in EU-verband actief in bij de onderhandelingen, waarbij Rob van Dorland als IPCC aanspreekpunt de onderhandelingen actief ondersteunt.

Weer- en klimaatdata voor beter klimaatonderzoek en waarschuwingen voor extreem weer 

KNMI-Hoofddirecteur Maarten van Aalst was de laatste vier dagen op de COP. Veel van zijn ontmoetingen en bijeenkomsten stonden in het teken van de Early Warning for All Agenda van de Secretaris-Generaal van Verenigde Naties. Dit VN initiatief is erop gericht om voor eind 2027 de hele wereld van vroege waarschuwingen voor extreem weer te kunnen voorzien.  

Als KNMI dragen we bij aan de wetenschappelijke basis door bij de COP28 in allerlei besprekingen onze kennis te delen en te zorgen dat onze wetenschap goed in de verdragsteksten komt.  Ook hebben we met veel landen afspraken gemaakt over het delen van de kennis. 

Het KNMI heeft door het vaker voorkomen van extreem weer een traject richting een Early Warning Centre ingezet. En hierdoor ook ervaring die gedeeld kan worden. Veel ontwikkelingslanden hebben geen goed systeem van vroege waarschuwingen. Een belangrijke poot van Early Warning for All is de zogenaamde SOFF, de Systematic Observations Financing Facility. Zo'n zestig ontwikkelingslanden worden geholpen om de waarnemingen op het gewenste niveau te brengen. Het KNMI werkt in dit kader samen met Kaapverdië, Sao Tomé en Principe, Senegal, Oeganda en Suriname.  

Maarten van Aalst heeft een seminar gemodereerd waarbij diverse landen extra financiële bijdrages toegezegd hebben om hier aan te werken. Nederland is met een bijdrage van 15 miljoen één van de grootste donoren. Demissionair minister Mark Harbers was ook bij deze meeting en hij onderstreepte het belang van dit SOFF programma en riep andere landen om ook een bijdrage te leveren.

Bekijk hieronder de update van KNMI-hoofddirecteur Maarten van Aalst in Dubai op de een na laatste avond bij de COP28.

 

Klimaatverandering verergert de wateronzekerheid wereldwijd 

Het KNMI leverde ook een bijdrage aan de door het UN Office of Counter-Terrorism en The Hague Centre for Strategic Studies georganiseerde bijeenkomst die was gericht op gebrek aan water door klimaatverandering, en wat dat doet in bijvoorbeeld Irak. Daar wordt het levensonderhoud van boeren bedreigd door extreme weersomstandigheden zoals droogte en overstromingen, waardoor ze minder inkomensmogelijkheden hebben. Dit evenement ging in op hoe klimaatverandering de wateronzekerheid verergert en de rol ervan in instabiliteit en de opkomst van extremistische groeperingen, met name in Irak. De bijeenkomst had betrekking op strategieën voor het voorkomen van, voorbereiden op en reageren op klimaat- en waterrisico's, en het beperken van watergerelateerde conflicten en de voordelen van systemen voor vroegtijdige waarschuwing. 

We hebben elkaars waarnemingen nodig om de klimaatmodellen te checken en om te zorgen dat die zo goed mogelijk helpen te weten wat er op ons af komt. Maar ook om op korte termijn betere verwachtingen te maken van extreem weer waar we te maken mee krijgen in dit veranderde klimaat.

Terugbrengen van emissies  

Een van de belangrijke onderwerpen van de COP28 is het terugbrengen van emissies. Onderzoekers van het KNMI, SRON Netherlands Institute for Space Research, TNO en TU Delft | Aerospace Engineering zien met hun huidige ruimte-instrument TROPOMI enorme methaanpluimen boven vuilnisbelten en fossiele brandstofwinning en pleiten voor een gidsrol van Nederland in wereldwijde methaanmonitoring. Hoewel er wereldwijd nog aan wetgeving rond methaanuitstoot wordt gewerkt, worden er op de COP28 al verschillende controlemechanismen gelanceerd, van onder meer de Verenigde Naties. Hun IMEO-MARS initiatief spreekt super-uitstoters aan op hun lekkages en maakt deze na enige reparatietijd publiek. KNMI’er Pepijn veefkind is onderzoeker binnen het Clear Air Consortium en onderstreept het belang van monitoring: ‘De VN zetten zich in voor het terugdringen van methaan- en CO2-uitstoot, maar ze hebben beperkt zicht. Er is sterke behoefte aan goede monitoring van broeikasgasemissies, wereldwijd, frequent en tot op het niveau van de individuele vervuiler. Nederland heeft de capaciteit die het verschil kan maken, dus laten we onze verantwoordelijkheid nemen en hierin de leiding nemen.’