KNMI breidt meerdaagse uit

Het KNMI geeft in de meerdaagse op internet nu ook de alternatieve uitkomsten die uit de computer rollen. Zo wordt voor temperatuur en neerslag vermeld binnen welke grenzen de uitkomsten volgens de computerberekeningen met een kans van meer dan 50% zullen liggen. Zo kan de maximumtemperatuur op een bepaalde dag gemiddeld over het land bijvoorbeeld liggen tussen 10 en 12 graden, terwijl er landelijk gemiddeld tussen 0 en 5 mm regen valt. Tot voor kort werd voor de verschillende elementen slechts één prikwaarde per dag vermeld.

De uitkomsten van de meerdaagse verwachtingen, die iedere dag worden geactualiseerd, zijn gebaseerd op de berekeningen door de supercomputer van het Europees Weercentrum ECMWF in Reading bij Londen. Dagelijks berekent de computer de verwachte weerkaarten voor de komende tien dagen. Daarbij wordt uitgegaan van de meest recente en meest volledige set metingen van de hele wereld. Niet alleen metingen door weerstations op het aardoppervlak maar ook weergegevens afkomstig van schepen, boeien op zee, satellieten, radar en vanuit vliegtuigen.

Ondanks de enorme hoeveelheid informatie die de computer ingaat is het slechts een benadering van de werkelijkheid. Het meetnet vertoont zeker op de oceaan nog grote gaten en ook de kwaliteit van de metingen is, hoe goed de instrumenten tegenwoordig ook zijn, aan grenzen gebonden. Daardoor wordt de computer gevoed met meetgegevens die voor zo'n computer niet helemaal perfect zijn. Uit onderzoek door onder andere de Amerikaanse meteoroloog Edward Lorenz is gebleken dat die "fout" in het begin, waarop de berekeningen zijn gebaseerd, na verloop van tijd uitgroeit. Zodanig dat de computer uiteenlopende uitkomsten berekent en er dagelijks een aantal soms behoorlijk uiteenlopende scenario's zijn voor het verwachte weer in de komende dagen. Voor iedere scenario wordt bovendien berekend hoe groot de kans is dat het die kant op gaat met het weer: volgens een serie berekeningen kan de maximumtemperatuur bijvoorbeeld landelijk gemiddeld 15 graden worden, volgens een andere serie 13 graden en volgens weer een andere serie 12 graden. In de meerdaagse tabel wordt zo'n uitkomst vertaald in 12-15 graden. De vernieuwde meerdaagse tabel kan voor verrassende uitkomsten zorgen. Wanneer binnen de verwachtingstermijn van vijf dagen een weersomslag wordt verwacht kan het gebeuren dat de uitkomsten voor bijvoorbeeld dag drie een grotere marge laten zien dan voor dag vier. Op de dag van de omslag kunnen kan de temperatuur bijvoorbeeld fors dalen waardoor de verschillen groter worden. Het exacte moment van de omslag is enkele dagen vooruit moeilijk te bepalen en kan sterk variëren in tijd. Vandaar dat de computer voor die dag een grotere spreiding berekent dan voor de periode na de weersomslag.