Kouderecords en zware sneeuwval in Europa

Het late winterweer heeft in Europa kouderecords opgeleverd. De laagste temperatuur van Duitsland werd gemeten om Steinau bij Cuxhaven waar met -21,1 graden op 13 maart. Hamburg noteerde met -15.3 graden een nieuw record.

Het kouderecord voor de maand stond hier op naam van 6 maart 1942 met -14,3 graden. Vooral in het noorden van Duitsland heeft het in het weekeinde van 11 maart flink gesneeuwd. In Sachsen Anhalt en Thüringen viel dit weekeinde 10 tot 30 cm. in Hamburg lag op 12 maart 25 cm sneeuw. Ook in België en Luxemburg zijn bijzonder lage temperaturen gemeten. in Elsenborn werd -17,4 graden gemeten. Het KNMI in Ukkel noemt de koudegolf opmerkelijk maar niet buitengewoon.  

Uren achtereen zware sneeuwval
De actieve storing genaamd Xandra heeft in het eerste weekeinde van maart gezorgd voor zwaar weer in centraal en zuid-Europa. Het verkeer in verschillende landen kreeg te maken met enorme vertragingen en vaak was er geen doorkomen aan. In het Rijnland, midden-Duitsland en het Zwarte Woud kwam het uren achtereen tot zware sneeuwval. Grote delen van Duitsland liggen onder een dik pak sneeuw: in het noorden en het midden ligt gemiddeld 15 tot 30 cm, in het zuiden gemiddeld over een groot gebied 40 tot 60 cm, in de bergen 70 tot 150 cm. Op de Brocken, de Feldberg in het Zwarte Woud, de Gross Arber en de Zugspitze ligt 2 tot 4 meter sneeuw. Bovendien is het bijzonder koud: Itzehoe in het noordoosten van Duitsland noteerde op 6 maart -21,3 graden. 

Sneeuwrecords 
Zwitserland kreeg er 40 tot 80 cm sneeuw erbij. De Zwitserse weerdienst registreerde op 5 maart de meeste neerslag in Hörnli met 80 mm, Chasseral kreeg 78 mm, St. Gallen 65 mm, Zürichberg 54 mm, Basel 50 mm, Shaffhausen 47 mm en Montana 40 mm. In deze gebieden staat elke mm neerslag voor een centimeters sneeuw. In Zürichberg viel de 54 mm volledig in de vorm van sneeuw en was dat de grootste etmaalhoeveelheid sneeuw sinds 1931 toen er net zo veel viel. In Crans Montana zijn in het weekeinde van 4 maart sneeuwhoogtes gemeten van 360 cm. In Oberösterreich meldt de Altaussee/Loser een sneeuwhoogte van 420 cm.  

Eerder deze winter zijn ook in Duitsland en Oostenrijk nieuwe sneeuwhoogterecords bijgeschreven. Zo lag er op 11 februari in Passau 62 cm waarmee het vorige record uit 1958 is overtroffen. Hier ligt al is sinds 18 november sneeuw. Ook in het noorden van Oostenrijk is deze winter uitzonderlijk veel sneeuw gevallen. De Oostenrijkse weerdienst maakte begin januari al melding van nieuwe sneeuwrecords. Zo lag er in Linz am See op 4 januari 115 cm. Het record was 97 cm in januari 1963. Andere sneeuwrecords zijn Lilienfeld (85 cm), Litschau (85 cm), Allensteig (72 cm) en Freistadt (50 cm).

De uitzonderlijke sneeuwval van deze winter in Europa hangt samen met de voortdurende afwisseling van hoge- en lagedrukgebieden waarbij de depressies vanuit Scandinavië via Duitsland naar het zuidoosten trokken. In het overgangsgebied tussen de zeer koude en veel zachtere lucht leidde dat tot intensieve neerslag die door stuwing in de bergen nog verder werd geactiveerd. Vooral de storing die begin maart over het midden van Europa trok was bijzonder achtief en zorgde voor enorme tegenstellingen. Zaterdagmiddag 4 maart was het aan de voet van de Pyreneeën nog lente met 21 graden, een etmaal later veranderde de föhn uit het zuiden in een Mistral uit het noordwesten en viel de winter weer in met sneeuw en storm en temperaturen tegen het vriespunt! Aan de voorkant van de storing zijn in het eerste weekeinde van maart in Italië op grote schaal temperaturen gemeten tussen 15 en 20 graden.  Na passage van de storing is de kou daar ook weer binnengestroomd.  

Storm
Bovendien stormde het in dit gebied, ook in het laagland. In Bern werden windstoten gemeten van 90 km/uur, Zürich 96 km/u, Altdorf 101 km/u en bij Les Diablerets werden op 3000 meter hoogte 165 km/u gemeten. De storm en de sneeuw hebben het lawinegevaar verhoogd, in sommige gebieden geldt de één na hoogste fase (fase 4) wat staat voor groot lawinegevaar.  

Mistral met windsnelheden tot 150 km/uur
Aan de achterkant van de wegtrekkende depressie is boven het zuiden van Frankrijk op 5 maart de mistral (tramontana in de Vaucluse), een storm uit het noordwesten opgestoken. Météo France registreerde gemiddelde windsnelheden van 100 tot 110 km/uur (windkracht 10 tot 11). St Paul de Fenouillet meldde een windstoot van 155 km/uur, Cap Leucate 120 km/uur en Narbonne 116 km/uur.