Luchtdrukrecord voor hurricane Wilma

De restanten van hurricane Wilma lagen op 26 oktober bij Nova Scotia en trekken de komende dagen naar het zuidoosten. Dit weekeinde worden ze bij Portugal verwacht waarna ex-Wilma wordt opgenomen in het lagedrukgebied boven het midden van de Atlantische Oceaan. 

Het oog van de orkaan trok op 24 oktober precies over zuid-Florida. In het oog was het ogenschijnlijk rustig, zonnig weer. Ervoor en erna kwamen windsnelheden voor van categorie 2 en 3 op de schaal van Saffir Simpson.  Naast hevige regenval kwamen er ook tornado's voor. Zie radarbeeld met regenval Wilma onderaan deze pagina.

Op 19 oktober bereikte de omvangrijke hurricane (omvang 800 kilometer) boven zee de hoogste categorie (5) op de schaal van Saffir en Simpson.  Er zijn toen windsnelheden gemeten van 280 km/uur.  In Yucatan nam de orkaan af tot klasse 2 om vervolgens boven zee weer in kracht toe te nemen tot categorie 3. Boven land is Wilma weer afgenomen tot categorie 2 orkaan.

Langs de Mexicaanse kust zijn windsnelheden gemeten van ruim 230 km/uur en op sommige plaatsen is het water 5 tot 8 meter gestegen. De aanvankelijk langzaam verplaatsende Wilma (verplaatsingssnelheid 6 km/uur) leverde uitzonderlijke hoeveelheden regen op: het weerstation Isla Mujares op het Mexicaanse schiereiland Yucatan kreeg in 24 uur liefst 1637 mm, dat is twee keer de jaarsom van ons land. Coral Sprins in Florida kreeg 659 mm in een etmaal. Boven Florida kreeg Wilma veel meer vaart en uiteindelijk ging ze met een verplaatssingsnelheid van ruim 80 kilometer per uur de Atlantische Oceaan op. 

Laagste luchtdruk ooit gemeten
De luchtdruk in het oog van de orkaan is in dit gebied nog nooit zo laag geweest, op 19 oktober was deze 882 hPa. De luchtdrukdaling was dan ook onvoorstelbaar groot: op 18 oktober om 11 uur was Wilma met windsnelheden van 120 km/uur nog een klasse 1 hurricane met een luchdtruk van 977 hPa. Nog geen 24 uur later was de wind toegenomen tot 280 km/uur en de luchtdruk gezakt tot 884 hPa, een recorddaling van 93 hPa in een etmaal (vorig record was een afname van 72 hPa in 24 uur bij Gilbert in 1988). Enkele uren later werd de recorddruk vastgesteld. Een speciaal orkaanvliegtuig, ook "hurricane hunter" genoemd, heeft dit kunnen meten, met een gewone barometer is zo'n lage luchtdruk niet te meten. Hurricane hunters spelen een vitale rol bij het waarnemen van een orkaan en de te verwachten ontwikkeling.

De luchtdruk zegt iets over de sterkte van een orkaan: hoe lager de luchtdruk in de kern, hoe sterker de orkaan. Ook Katrina en later Rita hadden een extreem lage luchtdruk: in het centrum van Katrina was een luchtdrukwaarde gemeten van 902 hectoPascal in het oog van Rita 897 hPa. Ook qua windsnelheden was Wilma vergelijkbaar met Katrina en Rita.

Hurricanes van de zwaarste categorie (5) komen niet vaak voor. Zelden komen ze als zwaarste categorie ook aan land.

Wilma laatste naam in namenlijst
Wilma is de 21ste tropische storm van dit seizoen, een evenaring van het record aantal in 1933. Het is de twaalfde orkaan. Sinds 1952 krijgen tropische stormen die uiteindelijk een orkaan veroorzaken namen op alfabetische volgorde (met uitzondering van de letters Q, U, X, Y en Z). Deze namen worden voor periodes van zes jaar vastgesteld door de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO).  De namen worden steeds herhaald, zodat bijvoorbeeld in het jaar 2000 dezelfde namen worden gebruikt als in 1994. Alleen de namen van verwoestende orkanen worden niet hergebruikt. De namen Katrina en Rita zullen dan ook niet meer voorkomen. De letter 'W' van Wilma is dus de laatste in de namenlijst voor dit jaar, maar het orkanenseizoen, dat tot november loopt, is nog niet afgelopen. De volgende hurricanes krijgen namen uit de reservelijst die bestaat uit de letters van het Griekse alfabeth, Alpha, Beta enz.

Satelliet meet windsnelheden Wilma
Windmetingen op zee zijn schaars. Satellieten met een zogeheten 'scatterometer' aan boord brengen hier verandering in. Een scatterometer is een instrument dat met microgolfstraling aan kleine golfjes op zee kan meten. Aan de hoogte van de golfjes is de windsnelheid af te leiden: hoe hoger de golfjes, hoe harder het waait. Ook de windrichting is uit de metingen te bepalen. De golfjes lopen immers, net als in een plas water, met de wind mee. Een voordeel van een satelliet is dat groot gebied in één keer bekeken kan worden. Helaas hebben sommige scatterometers wel last van regen in het te meten gebied, waardoor er daar geen metingen beschikbaar zijn.

Met dank aan weerman Jan Visser