Met elke graad opwarming komen er twee tropische dagen bij

Deze zomer telt tot nu toe drie tropische dagen in De Bilt. Op een tropische dag wordt het 30 graden of warmer. Gemiddeld had een zomer 100 jaar geleden maar één tropische dag. Tegenwoordig is dat al ruim vier en een halve dag. De opwarming van Nederland gaat samen met een relatief snelle toename van het aantal hete dagen. Hoe snel dat gaat, laten we in 3 stappen zien.

Stap 1. Zet alle gemeten zomertemperaturen op een rij 

We spreken van een tropische dag als overdag de temperatuur 30 graden aantikt. Door van iedere zomerdag sinds 1901 de maximumtemperatuur met een punt weer te geven, zien we hoe het aantal tropische dagen in de loop van de tijd verandert (figuur 1, rode punten). Aan het eind van de meetreeks zien we ze veel vaker optreden. Op het oog schuiven alle meetwaardes richting hogere temperaturen.  

Stap 2. Tel hoe vaak een bepaalde temperatuur voorkomt in 30 jaar 

Om precies te zien hoe de temperaturen veranderen, nemen we een periode van 30 jaar, tellen op hoeveel dagen een bepaalde maximumtemperatuur in de zomer is voorgekomen en delen dat aantal door het aantal zomers. Bijvoorbeeld voor 1901-1930 tellen we 300 zomerdagen met maximumtemperatuur tussen 17 en 18 graden. Gemiddeld dus 10 per zomer (figuur 2, blauwe staafjes). Zo krijgen we de kansverdeling van de maximumtemperatuur in de zomer in de periode 1901-1930. Het gemiddeld aantal tropische dagen per zomer rekenen we uit door alle staafjes boven de 30 graden op te tellen. Dat geeft een kans van gemiddeld ongeveer één tropische dag per zomer. 

Hetzelfde doen we voor 1991-2020 (figuur 2, rode staafjes). We zien dat de hele verdeling opschuift met gemiddeld 2 graden en iets breder wordt. Warme uitschieters komen iets vaker voor. Door de opschuiving en het breder worden stijgt het aantal tropische dagen snel, omdat het warme uiteinde van de verdeling (de staart genoemd) snel dikker wordt. Het gemiddeld aantal tropische dagen is 4,7, ruim 4,5 keer zo veel als in 1901-1930.