Mistige dagen verklaard

Een periode met in een groot deel van het land een aantal dagen achtereen hardnekkige mist komt niet vaak voor. Er zit vrijwel geen beweging in de atmosfeer waardoor het mistgebied vrijwel niet van plaats verandert.

Hogedrukgebieden zorgen deze herfst voortdurend voor uitzonderlijk droog en rustig weer. Het onstuimige en wisselvalige weer, dat ook karakteristiek is voor de herfst, laat nog even op zich wachten. De komende dagen neemt de wind wel toe en kan er ook weer eens wat regen vallen. Grote hoeveelheden worden echter vooralsnog niet verwacht, zodat november als een uitzonderlijk droge maand de boeken in gaat. Het uitblijven van neerslag, ook in de ons omringende landen leidt tot extreem lage waterstanden.

De vorming van mist is een uiterst complex samenspel van factoren, waarbij vaak uitstraling een rol speelt. Ook de mist van deze week is ontstaan door uitstraling. Daardoor kon de vochtige lucht voldoende afkoelen om mist te vormen. In de nacht van maandag op dinsdag trok een gebied met wolken vanuit België ons land binnen waardoor de uitstraling werd getemperd en de mist vanuit het zuiden langzaam begon op te lossen. De noordelijke helft van het land bleef echter de hele dinsdag in de mist zitten. In de nacht van dinsdag op woensdag viel er lokaal wat lichte regen. Door de opklaringen die daarna volgden nam de uitstraling weer toe en kon de mist zich woensdagochtend bij weinig wind weer uitbreiden. Ook donderdag is er nog kans op mist, maar geleidelijk neemt de wind toe waardoor de mistkansen later in de week afnemen.

Regionale verschillen
Bij mistig weer zoals de laatste dagen kunnen regionaal de verschillen bijzonder groot zijn. Daar waar de mist optrekt kan de zon doorbreken en dan loopt de temperatuur snel op. Zo was het de afgelopen dagen in het zuiden van Limburg, dat profiteerde van een groot gebied met opklaringen boven Duitsland en België, bij zonnig weer 12 à 13 graden, terwijl de temperatuur elders in het land in de mist veel niet hoger kwam dan 2 tot 5 graden.

Minder dan 50 meter zicht
Mist is beperking van het zicht door kleine in de lucht zwevende waterdruppeltjes. Er is pas sprake van mist als het zicht aan het aardoppervlak minder dan 1000 meter bedraagt. Bij dichte mist, die zeer hinderlijk kan zijn voor het verkeer op de weg, in de lucht en op het water, is het zicht minder dan 200 meter. Weerkundigen spreken van zeer dichte mist als het zicht minder is dan 50 meter. De afgelopen dagen zijn dergelijke zichtwaarden op verschillende plaatsen gemeten.

De vorming van mist hangt af van veel factoren, zoals begroeiing, reliëf en de nabijheid van open water. Mist ontstaat bij voorkeur in de buurt van sloten of boven laaggelegen weilanden. In de buurt van snelwegen is het zicht vaak wat beter dan daarbuiten doordat de auto’s warmte en wervelingen produceren die de mist een beetje doen oplossen. In een landelijke omgeving is het zicht vaak het slechtst. Dat gebeurt bij rustig weer in hogedrukgebieden met vochtige lucht. Een beetje wind kan zorgen voor verplaatsing van een heel mistgebied, waardoor het zicht in een bepaalde omgeving opeens kan veranderen.

Mistklimaat
De kans op mist is het grootst tussen oktober en januari, vooral na zonsondergang en met name vlak vóór zonsopkomst. In het binnenland telt een maand in het mistseizoen acht tot tien mistdagen, aan zee vijf tot zeven. In het voorjaar en in de zomer is het aantal mistdagen ongeveer de helft van dat in de herfst. Bovendien lost de mist na zonsopkomst door de warmte ‘s zomers veel sneller op. In de zomer blijft de mistduur beperkt tot hooguit een paar uur, terwijl mist in het najaar of de winter de hele dag kan blijven hangen.