Nederlands-Duits-Belgische atmosfeer "waakhond" afgeleverd

Op 7 maart 2000 wordt om 10u30 ‘s-morgens bij Fokker Space in Leiden het Nederlandse aandeel van het Sciamachy instrument door Fokker Space afgeleverd aan het Nederlandse Instituut voor Vliegtuigontwikkeling en Ruimtevaart NIVR. Met deze aflevering is de ongeveer 10 jaar durende ontwikkeling en bouw met succes afgerond. Sciamachy, in samenwerking met Duitsland en België ontwikkeld, zal vanuit de ruimte de vinger aan de pols van de aardatmosfeer houden.

Het instrument zelf is overgedragen aan de Europese ruimtevaart organisatie ESA, die zal zorgdragen voor de samenbouw met de Europese milieusatelliet Envisat en de lancering daarvan. De lancering zal plaatsvinden in juli 2001 vanaf de Europese lanceerbasis Kourou in Frans Guyana, met een Ariane 5 raket.

Sciamachy zal vanuit de ruimte met grote precisie de samenstelling van de aardatmosfeer meten. Hiermee wordt de verdeling vastgesteld van ozon en andere gassen belangrijk voor het broeikaseffect en het tegenhouden van ultraviolette straling. Voor het eerst zal met Sciamachy een instrument beschikbaar komen dat ook in het infrarode licht (warmtestraling) de aardatmosfeer in kaart brengt. De infrarode golflengten zijn onder meer belangrijk voor het meten van koolmonoxide en methaan. De baan van Envisat met Sciamachy, op een hoogte van ca. 700 km en met een omlooptijd van 100 minuten, maakt het mogelijk dat elke 3 dagen iedere plek op aarde van boven wordt "bekeken".

Het hart van Sciamachy, het optische deel, is gebouwd door Fokker Space uit Leiden, TNO/TPD uit Delft en de Stichting Ruimteonderzoek Nederland (SRON) uit Utrecht. Als onderaannemer heeft het Belgische bedrijf OIP de polarisatie meetinstrumenten toegeleverd De elektronica is in Duitsland gebouwd door Dornier Satelliten Systemen.

De bouw en ontwikkeling zijn in Nederland gefinancierd door de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, Economische Zaken en Verkeer en Waterstaat. Het management van het Nederlandse deel van Sciamachy is in handen van het NIVR. De wetenschappelijke leiding van het Sciamachy programma berust bij prof. John Burrows van IFE in Bremen, Dr. Albert Goede van SRON in Utrecht en Dr. Christian Müller van het BIRA instituut uit Brussel. Prof. Dr. Hennie Kelder van het KNMI in de Bilt heeft de leiding voor het verifiëren van de meetgegevens van de satelliet gedurende de levensduur.

De wetenschappelijke gegevens zullen worden gebruikt door wetenschappers uit de hele wereld. Deze gegevens zijn essentieel voor het controleren van het klimaatverdrag van Kyoto, het Montreal Protocol en andere milieuverdragen.

Door de ontwikkeling en bouw van Sciamachy heeft Nederland zich verzekerd van een leidende positie in de bouw van deze soort belangrijke "waakhonden van de atmosfeer" die ook de komende jaren nodig zullen zijn. Nederlandse onderzoekers hebben daarmee een vooraanstaande positie in het internationale atmosfeeronderzoek. NASA heeft de rol van Nederland erkend door Nederland uit te nodigen om het ozonmeetinstrument OMI beschikbaar te stellen voor lancering op een Amerikaanse satelliet in 2002. De ontwikkeling ervan is in volle gang bij Fokker Space en TNO/TPD, onder wetenschappelijke leiding van het KNMI en onder management van het NIVR.

Voor meer informatie over het Sciamachy project kunt u contact opnemen met het NIVR afdeling ruimtevaart, tel. 015-278 7335.