Nederlandse satellietbeelden luchtkwaliteit in Google Earth

De uitstoot en verspreiding van vervuilende stoffen en broeikasgassen in de atmosfeer is nu door iedereen te volgen met Google Earth.

Het Nederlands ruimteonderzoeksinstituut SRON en het KNMI stellen de satellietbeelden van de ruimte-instrumenten SCIAMACHY en het Ozone Monitoring Instrument OMI beschikbaar via internet. Met Google Earth zijn deze beelden te projecteren op de aardbol en kunnen de beelden als filmpjes worden getoond. Volgens Ilse Aben, hoofd atmosferisch onderzoek bij het Nederlands ruimteonderzoeksinstituut SRON is nu bijvoorbeeld de relatie tussen de uitstoot van methaan en rijstvelden voor iedereen in één oogopslag te zien.

De aandacht voor de klimaatproblematiek bij pers, publiek en politiek is vandaag de dag groter dan ooit. Google Earth stelt belangstellenden en ook wetenschappers in staat om snel en eenvoudig een eerste indruk te krijgen van wat er in de atmosfeer aan de hand is. Satellieten kunnen in enkele dagen een beeld krijgen van de samenstelling van de atmosfeer van de hele aarde. Daardoor spelen ze een cruciale rol in het onderzoek naar atmosfeer en klimaat.

Terwijl de aanwijzingen voor verandering van het klimaat onmiskenbaar zijn, blijkt ook steeds weer hoe complex het klimaatsysteem is. Ilse Aben stelt dat er in het onderzoek voortdurend gezocht wordt naar verbanden tussen verschillende datasets. De SCIAMACHY metingen aan de luchtvervuiler koolmonoxide en het broeikasgas methaan kunnen met behulp van Google Earth nu makkelijk gerelateerd worden aan bijvoorbeeld bosbranden en rijstvelden. Volgens Pieternel Levelt van het KNMI, hoofdonderzoeker OMI, is ook voor de presentatie van de fijnmazige metingen van OMI Google Earth heel geschikt. Nu kunnen we zo zien welke steden of valleien hotspots zijn van stikstofdioxide. Zo blijkt dat er veel vervuiling blijft hangen in de Po-vlakte in Italië.  Stikstofdioxide is een luchtvervuiler maar speelt daarnaast ook een rol in de vorming van broeikasgassen. Google Earth biedt het grote voordeel dat de informatie nu voor iedereen beschikbaar is en ook eenvoudig te gebruiken is. Met een enkele muisklik zijn nu verschillende soorten informatie met elkaar te vergelijken. 

Aardrijkskundeles
In de toekomst zullen steeds meer beelden van aardobservatiesatellieten gebruikt worden in Google Earth. Dat is nuttig voor wetenschappers, maar er zijn ook veel educatieve toepassingen mogelijk, bijvoorbeeld in  aardrijkskundelessen. Tijdens de Open Dag bij SRON op 21 oktober kunnen bezoekers zelf de proef op de som nemen. 

Met de ruimte-instrumenten SCIAMACHY op de ESA-satelliet Envisat en OMI op de NASA-satelliet EOS-AURA speelt Nederland een vooraanstaande rol in het atmosferisch ruimteonderzoek. Het KNMI en SRON zijn samen met de Nederlandse ruimtevaartindustrie bezig met de voorbereiding van een nieuw ruimte-instrument, TROPOMI, dat het beste van SCIAMACHY en OMI combineert.

De Open Dag bij SRON in Utrecht is op zondag 21 oktober van 12u tot 17u. Behalve een demonstratie van satellietgegevens in Google Earth zijn er verschillende rondleidingen en lezingen te volgen. Ook de cleanrooms zijn die dag voor publiek toegankelijk.

Meer informatie 
Ilse Aben, E.A.A.Aben@sron.nl, 030-2538579 of persvoorlichting KNMI.

SCIAMACHY-gegevens voor gebruik in Google Earth zijn voor SRON gerealiseerd door dr. Matthijs Krijger. Ze zijn te downloaden via SRON/Google Earth. Daar is ook een Google Earth Quiz te spelen waarmee u gemakkelijk de mogelijkheden van het gebruik van satellietbeelden in Google Earth kunt verkennen.

OMI gegevens voor gebruik in Google Earth zijn te downloaden via de TEMIS-site.