Nederlandse wortels Wereld Meteorologische Organisatie

Vandaag is het de Wereld Meteorologische Dag. De 23e maart herinnert aan de oprichting van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO). De WMO, een overkoepelende meteorologische organisatie met 191 leden uit even zo veel landen. Nederland wordt bij de WMO vertegenwoordigd door het KNMI.

Spin in het web

Zonder WMO zou onderzoek naar weer en klimaat vrijwel onmogelijk zijn. Weerberichten zoals we die tegenwoordig kennen zouden niet gemaakt kunnen worden. Voor het maken van weerberichten en klimaatonderzoek zijn waarnemingen nodig. Op dat terrein ligt een van de voornaamste taken van de Wereld Meteorologische Organisatie. De WMO draagt de zorg voor het in stand houden van het mondiale waarnemingsnetwerk. De infrastructuur voor het doen van waarnemingen wordt aangestuurd door de WMO. De organisatie stelt richtlijnen op aan welke eisen weerstations, weerkundige waarnemingen en meetinstrumenten moeten voldoen zodat overal in de wereld op dezelfde manier naar het weer wordt gekeken. De WMO is ook verantwoordelijk voor de internationale uitwisseling van weergegevens en bevordert wetenschappelijk onderzoek op het gebied van weer en klimaat.

Buys Ballot nam initiatief

Het initiatief om te komen tot een wereldwijde meteorologische organisatie kwam uit Nederland. Professor Buys Ballot oprichter en eerste directeur van het KNMI nam in 1873 het initiatief tot de oprichting van de eerste internationale meteorologische organisatie (IMO), de voorloper van de huidige WMO. Volgens Buys Ballot was het van fundamenteel belang een wereldwijd netwerk in te richten voor meteorologische waarnemingen met een vrije uitwisseling van gegevens tussen de verschillende landen. De waarnemingen moesten overal op dezelfde standaardmanier worden gedaan om vergelijkingen mogelijk te maken en de kwaliteit te garanderen.

Buys Ballot kreeg veel bijval van zijn vakgenoten. Met zijn voorstel zette hij Utrecht, waar het KNMI toen gevestigd was in de sterrenwacht Sonnenborgh, op de wereldkaart. Op 23 maart 1950 werd de IMO omgedoopt tot de Wereld Meteorologische Organisatie en werd het een gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties met het hoofdkantoor in Genève.

Heter droger natter

Thema van de wereld meteorologische dag dit jaar is “heter, droger, natter, blik op de toekomst (the future is happening now)". Met het klimaatakkoord in Parijs, de recordsterke El Niño en de vele warmterecords wereldwijd nog vers in het geheugen richt de WMO de schijnwerper op de klimaatverandering.  De aanpak van de klimaatproblematiek is belangrijker dan ooit. Het klimaatakkoord dat eind vorig jaar in Parijs is afgesloten, biedt grote kansen om wereldwijd de opwarming van de aarde te verminderen. Volgens Secretaris-Generaal Petteri Taalas van de WMO hebben we nu nog de keus om broeikasgassen die de opwarming veroorzaken binnen de perken te houden. “We hebben de kennis en mogelijkheden om actie te ondernemen. Toekomstige generaties hebben dat niet”.

De WMO lanceert vandaag haar nieuwe publieke website met uitgebreide informatie over de taken en doelstellingen van de organisatie en de geschiedenis.