Neerslagverandering groter dan verwacht

Klimaatmodellen blijken de neerslagverandering tijdens de vorige eeuw voor grote delen van Europa structureel te onderschatten. Dit blijkt uit recent verschenen onderzoek van het KNMI.

De winterneerslag tijdens de vorige eeuw is in grote delen van Noordwest-Europa toegenomen, terwijl deze in de zuidelijke helft van Europa juist afnam. Tijdens de zomer is er vooral sprake geweest van een neerslagtoename langs de Europese westkust. In Nederland is de neerslag zowel in de winter als in de zomer toegenomen. In het onderzoek, dat onderdeel is van het Kennis voor Klimaat (KvK) programma, is gekeken hoe goed klimaatmodellen deze veranderingen kunnen simuleren. Het blijkt dat de verschillen tussen waarnemingen en modellen te groot zijn om toe te kunnen schrijven aan de grilligheid van het weer.

Om te begrijpen waarom de modellen moeite hebben met de details van neerslag, is onderzocht welke veranderingen samenhangen met neerslag in Noordwest-Europa. Tijdens de vorige eeuw is er in de winter een toename geweest van westelijke winden in een groot deel van Europa, waaronder Nederland. In de zomer is de zeetemperatuur langs de Europese westkust en de Noordzee gestegen. Deze twee regionale veranderingen worden niet goed weergegeven door grootschalige klimaatmodellen. Wanneer de waargenomen windrichting en zeewatertemperatuur opgelegd worden aan de modellen presteren deze veel beter en zijn ze veelal goed in staat om de waargenomen veranderingen in neerslag weer te geven. Op dit moment vindt verder onderzoek plaats naar de oorzaak van de toename van westenwind in de winter, alsmede naar het achterblijven van de zeewatertemperatuur in de modellen ten opzichte van de waarnemingen.

Bij het vervaardigen van de KNMI’06 klimaatscenario’s werd al rekening gehouden met de waargenomen regionale veranderingen. Toekomstbeelden die doorgerekend zijn met modellen die wel een duidelijke verandering in gemiddelde windrichting tonen, zijn verdisconteerd in twee aparte scenario’s. Ook is de gevoeligheid van de zomerneerslag in de kustgebieden voor een opwarmende Noordzee onderzocht. Een beter begrip van de waargenomen veranderingen kan een belangrijke bijdrage leveren om de nieuwe KNMI scenario’s, die in 2013 uitgebracht worden, te verbeteren.

De resultaten uit dit onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschapsblad Climate Dynamics.