Oktober was zonnig en vrij nat

Ondanks het vaak vrij warme weer was de gemiddelde temperatuur van oktober met 10,1 graden in De Bilt vrijwel normaal. De laatste winterse dagen hebben de maand de das omgedaan. Regen viel vooral aan de kust in overvloed maar ook de zon scheen het meest aan zee.   

Vooral het zuidwesten sprong eruit met 141 uur zon in Vlissingen. Limburg was de minst zonnige provincie: het weerstation in Arcen registreerde 108 uur zon. Landelijk gemiddeld berekende het KNMI 128 zonuren tegen 105 normaal (gemiddeld over 1971-2000).

De temperatuur varieerde sterk. De maand begon vrij koud, waarna enkele warme weken volgen. In Ell in Limburg werd op 13 oktober 22,4 graden gemeten. De laatste dagen van de maand boden een voorproefje op de winter met op veel plaatsen lichte vorst. Op de vliegbasis Twenthe werd op 29 oktober -3,3 graden gemeten. Uitzonderlijk zijn die uiterste temperaturen niet: de extremen in deze maand sinds 1901 liggen tussen -8,5 in de oktobermaanden van 2003 en 1931 en 30,1 graden in oktober 1921. 

Bijzonder deze maand is wel de hoeveelheid regen in De Kooy bij Den Helder. Op het weerstation dat het KNMI daar sinds het midden van de 20e eeuw in gebruik heeft is deze maand 195 mm gevallen tegen 90 mm normaal. In zeker vijftig jaar is hier in oktober niet zoveel regen gevallen. Het nog relatief warme water van de Noordzee stimuleert de buienactiviteit aan de kust, die in het najaar vaak groter is dan het binnenland. De tegenstellingen met het binnenland zijn deze maand heel groot: zo kreeg het weerstation Hupsel in het oosten slechts 51 mm. Landelijk gemiddeld viel 94 mm tegen 78 mm normaal.

Weersomslag in Europa
Grote delen van Europa profiteerden de afgelopen maand nog van de nazomer. Het gebied van de Middellandse Zee meldde herhaaldelijk tropische warmte van meer dan 30 graden. De laatste dagen sloeg het weer om. Met name in het Alpengebied, Frankrijk en Spanje viel de winter in. In Cordoba (Andalusië) daalde de temperatuur in enkele dagen tijd van ruim 25 graden naar 6 graden. In het Spaanse bergland viel op lokaal een halve meter sneeuw. Voor sommige plaatsen was dat de eerste sneeuw in oktober bijna in honderd jaar.

In het Alpengebied en het Duitse middelgebergte daalde de sneeuwgrens tot ongeveer 300 meter . Op de Feldberg in het Zwarte Woud lag aan het eind van de maand 30 cm . Vooral langs de zuidhellingen van de Alpen viel veel neerslag: in Zwitserland, Oostenrijk en Italië in een paar dagen tijd 100 tot 150 mm . Het noorden van Europa kreeg eerder deze maand al te maken met vorst en sneeuw. In Noorwegen werd 18 graden vorst gemeten, in Siberië vroor het al meer dan 24 graden. Ook IJsland rapporteerde strenge vorst van -12 graden.