Opmerkelijke resultaten internationaal onderzoek naar luchtvervuiling

De lucht in het gebied van de Middellandse Zee is opvallend sterk vervuild. Dat blijkt uit een onderzoek van de luchtvervuiling in de zomer van 2001 tot op ongeveer 15 km hoogte boven het Middellandse Zeegebied, met metingen zowel vanaf de grond als vanuit vliegtuigen. Aan dit onderzoek, dat werd geleid door het Max Planck Instituut voor Chemie in Mainz, is ook meegewerkt door het KNMI. In het tijdschrift Science van 25 oktober 2002 wordt verslag gedaan van dit internationaal onderzoek.

De metingen laten zien dat in dit gebied van onder tot boven de lucht opvallend sterk is vervuild. De vervuiling is het sterkst in de onderste 4 km en is hier afkomstig uit West- en Oost Europa. De bronnen van vervuiling zijn industrie, verkeer, bosbranden, landbouw en huishoudelijke activiteiten. In het zonnige Middellandse Zeegebied leidt de vervuiling tot smogvorming, waarbij de lucht verder vervuild raakt met ozon en microscopisch kleine deeltjes (aërosolen).

Boven 4 km hoogte werd de vervuiling vooral aangevoerd met de westenwind, vanuit Noord Amerika en zelfs vanuit Azië. De westenwind is buiten de tropen de overheersende wind. Op nog grotere hoogte, boven 8 km, werd de vervuiling juist vooral aangevoerd vanuit het oosten, vanuit Zuid Azië. Deze vervuiling volgde de overwegend oostenwind in de tropen en boog noordwaarts naar het Middellandse Zeegebied.

Boven het Middellandse Zeegebied is de vervuiling dus afkomstig uit zo'n beetje alle vervuilende gebieden van het noordelijk halfrond. Deze vervuiling heeft meerdere ongewenste gevolgen.'s Zomers is in het grootste deel van dit gebied nabij de grond de concentratie van het giftige ozon hoger dan de Europese norm. Daarnaast houden de aërosolen zonlicht tegen, waardoor er minder water verdampt, minder waterdamp wordt getransporteerd, met name richting Noord Afrika en het Midden Oosten, en in deze gebieden minder neerslag valt.