Orkaanseizoen breekt met Zeta nog een record

Nog nooit zijn er in een jaar zoveel tropische stormen en hurricanes in één seizoen geweest. Normaal eindigt dat eind november, maar in december volgde nog Epsilon en in januari Zeta. 

Zeta, die op 30 december op de weerkaart verscheen, heeft het boven de Atlantische Oceaan tot 6 januari volgehouden. Daarmee is op het laatst nog een record gebroken: Zeta is de tweede tropische storm kort na nieuwjaar. In januari 1955 was tropische storm Alice op de weerkaart te vinden maar die hield het na nieuwjaar minder lang vol dan Zeta. Niet vaak ontstaan er na november nog tropische stormen. Dat gebeurde onder andere in 1925, 1955 en in 2003, toen er zelfs nog twee tropische stormen in december ontstonden. Door de lagere zeewatertemperaturen zijn zulke late stormen meestal niet meer zo hevig.

Veel Amerikanen keken vorig jaar uit naar de 30ste november, de dag waarop normaalgesproken een einde komt aan het hurricaneseizoen. Dit hurricaneseizoen is echter anders dan anders, veel records zijn gebroken. Zo zijn er nog nooit zijn er zoveel tropische stormen geweest, het hurricaneseizoen begon ook uitzonderlijk vroeg: begin juli vorig jaar. Een tropische storm met de naam Zeta, de zesde letter van het Griekse alfabet, is nog nooit voorgekomen.

Kort voor 'sluitingsdatum', 30 november, ontstonden er nog twee tropische stormen. Delta trof op 28 november als ex-tropische storm nog de Canarische Eilanden en Epsilon bleef boven de Atlantische Oceaan en liet, net als Zeta, het vasteland ongemoeid.

Tropische storm Zeta
Zeta is de 28e tropische storm van het seizoen waarin voor het eerst in de geschiedenis de reservelijst van stormnamen aangebroken. Elke tropische storm krijgt een naam in de volgorde van de letters van het alfabet, de eerste naam begint met de A, de tweede met de B, de derde met de C enz. In 2005 waren de eerste drie Arlene, Bret en Cindy. Deze lijst houdt op bij de W, omdat er maar weinig namen zijn die beginnen met de letters X, Y en Z. Ook de Q ontbreekt. Komen er dan nog meer stormen dan krijgen ze de namen van het Griekse alfabet, Alpha, Beta, Gamma, Delta, Epsilon en Zeta).

Het hurricaneseizoen heeft nu in totaal 28 tropische stormen opgeleverd, waarvan er 15 de hurricane-status hebben bereikt en 7 uitgroeiden tot een zware hurricane van minstens categorie 3. Normaal zijn dat er zo'n 5 of 6, in 2001 en 2004 waren het er 9. Het vorige recordjaar was 1933 toen het Caribisch gebied 21 tropische stormen kreeg te verwerken.

De Beaufort- en de Saffir & Simpson schaal
Een tropische storm wordt hurricane als de wind gemiddeld een snelheid bereikt van orkaankracht, dat is minstens 117 km/uur. Bij deze windsnelheid, de hoogste in de Beaufortschaal voor de windkracht, begint de Saffir & Simpson hurricaneschaal, die de hurricanes in volgorde van sterkte indeelt in vijf categoriën. Dit jaar bereikten vijf hurricanes categorie drie, zogenaamde major hurricanes, met gemiddelde windsnelheden van meer dan 177 km/uur. Vier major hurricanes kwamen in de Verenigde Staten aan land. Wilma, die half oktober vooral het Mexicaanse schiereiland Yucatan en het zuiden van Florida trof, was met windsnelheden boven zee van 280 km/uur de sterkste hurricane ooit gemeten met op 19 oktober een minimumluchtdruk van 882 hPa, de laagste luchtdruk ooit. Opmerkelijk was ook hurricane Vince, die afgezwakt tot tropische storm op 11 oktober Spanje bereikte en daar noodweer veroorzaakte. Vince was de eerste tropische storm die het vasteland van Europa aandeed. Eind november, aan het eind van het seizoen kregen de Canarische Eilanden te maken met de tropische storm Delta. Ook voor die eilanden was de eerste keer in de geschiedenis dat een dergelijke storm passeerde. Het hurricaneseizoen van 2005 zal echter vooral in herinnering blijven door Katrina die op 29 augustus New Orlean trof. Katrina kostte zeker 1300 mensen het leven en richtte voor naar een recordschade aan. De naam van zo'n verwoestende hurricane als Katrina keert nooit meer terug in de namenlijst van voor hurricanes.

Seizoen begon vroeg
Het seizoen is vorig jaar ook uitzonderlijk snel op gang gekomen, in de eerste helft van juli waren er al vijf hurricanes ontstaan, een nieuw record zo vroeg in het seizoen. Zowel de hurricanes Dennis als Emily bereikten klasse 4 op de schaal van de hurricanes en ook dat is in juli nog niet eerder gebeurd. Op 17 juli zijn rond het oog van Emily zelfs windsnelheden gemeten van bijna 250 km/uur. Daarmee was het bijna een klasse 5 hurricane, de hoogste klasse van de hurricane schaal. Emily, die half juli zuidelijk langs de ABC-eilanden, Jamaica en de Caymaneilanden trok, heeft vooral huisgehouden op het Mexicaanse schiereiland Yucatan, een bekend vakantieparadijs waar veel mensen zijn geëvacueerd. Daar zijn windsnelheden gemeten van 215 km/uur en viel binnen 24 uur 150 tot 200 mm regen. Daar nam de hurricane tijdelijk sterk af maar boven de Golf van Mexico kreeg Emily nieuwe energie en werden weer windsnelheden bereikt van meer dan 200 km/uur. Vervolgens trok Emily het vasteland van Mexico binnen waar de hurricane sterk in kracht afnam maar wel voor veel regen zorgde. Een astronaut heeft orkaan Emily vanuit het raam van het International Space Station gefotografeerd.