Ozonmeetstation in Paramaribo

Op 17 april is in Paramaribo een nieuw ozonmeetstation in gebruik genomen, dat naast ozon ook informatie over temperatuur, vocht en wind oplevert. Het meetstation is tot stand gekomen in het samenwerkingsverband RADCHIS (Research on Atmospheric Dynamics and Chemistry in Suriname) tussen het KNMI en de Meteorologische Dienst van Suriname (MDS). Partners in het project zijn het Instituut voor Marien en Atmosferisch Onderzoek van de Universiteit Utrecht (IMAU) en het Max-Planck Instituut voor Chemie in Mainz (Duitsland). Financiële steun komt van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), het Nederlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling en Ruimtevaart (NIVR) en de Stichting Ruimte Onderzoek Nederland (SRON).

De metingen, die hier de komende jaren worden verricht, zijn van grote betekenis voor onderzoek van de atmosferische dynamica en chemie in de Tropen. De ligging van het meetstation is met name interessant voor onderzoek van de Inter Tropische Convergentie Zone (ITCZ). Dit is een ontmoetingsgebied van lucht uit het zuidelijk en het noordelijk halfrond dat gekenmerkt wordt door bewolking en soms zware regen. De ITCZ migreert met de seizoenen en passeert Paramaribo twee keer per jaar. Hierdoor ligt het station in een deel van het jaar in lucht vanuit het noordelijk halfrond en de rest van het jaar in lucht vanuit het zuidelijk halfrond. Daardoor kent dit gebied natte en droge seizoenen. Paramaribo is daarom een uitgelezen plaats om lucht uit zuidelijk en noordelijk halfrond te onderzoeken.

Klimaatonderzoekers zijn zeer geïnteresseerd in de Tropen, omdat de atmosferische processen die zich hier afspelen van belang zijn voor het mondiale klimaat en voor de samenstelling van de atmosfeer. Bovendien kunnen milieuveranderingen in de Tropen, wereldwijd invloed hebben. Van hieruit wordt de lucht op grote hoogte naar de gematigde breedten en poolgebieden gevoerd.

Het nieuwe meetstation is een belangrijke aanwinst omdat uit dit gebied nog nauwelijks meetgegevens beschikbaar zijn. De unieke ligging is ook van grote waarde voor satellietmetingen. De ozonmetingen vanaf de grond worden gebruikt om de waarnemingen te toetsen van satellietinstrumenten, zoals GOME aan boord van de ERS-2 satelliet en SCIAMACHY aan boord van de toekomstige ESA satelliet ENVISAT. De metingen worden niet alleen op het aardoppervlak verricht maar ook hoger in de atmosfeer. Daarvoor worden regelmatig ballonnen opgelaten en worden de wolkenprocessen bestudeerd aan de hand van video-opnamen.