Als gevolg van klimaatverandering is de zogenaamde gevoelstemperatuur in zuidelijk West-Afrika nu ongeveer 4 graden hoger dan een eeuw geleden. Dat blijkt uit onderzoek van World Weather Attribution (WWA), een internationaal team van wetenschappers waar het KNMI deel van uitmaakt. Door de vochtige hitte kan het menselijk lichaam zijn warmte maar moeilijk kwijt, wat kan leiden tot oververhitting.
In de zuidelijke kustzone van West-Afrika was het in februari 2024 abnormaal warm. Deze hitte kwam ook eerder dan normaal. Het is in die regio ook relatief vochtig. Die hoge luchtvochtigheid is belangrijk, omdat koeling van het lichaam door verdamping dan veel moeilijker is dan bij lage luchtvochtigheid. Vochtige warmte voelt daardoor warmer aan dan droge warmte.
Hoge temperaturen samen met een relatief vochtige lucht leidde daar tot een hitte-index (of “Heat Index”) waarde van ongeveer 50°C. Dit wordt ook wel geclassificeerd als 'gevaarlijk' omdat er bij deze waarden een hoog risico is op hittekrampen en hitte-uitputting. Lokaal werden zelfs waarden tot 60°C bereikt (afbeelding 1), en daarmee de classificatie ‘extreem gevaarlijk’, met een hoog risico op een hitteberoerte. Er zijn voor zuidelijk West-Afrika weinig gegevens beschikbaar over de gevolgen voor de gezondheid. Dit komt waarschijnlijk door een beperkt bewustzijn over hitterisico's en daarmee ook een beperkte registratie van de gezondheidseffecten.
De hoge Heat Index waarden zoals in februari in zuidelijk West-Africa voorkwamen lagen door klimaatverandering ongeveer 4°C hoger dan rond 1900 het geval zou zijn geweest. Dat blijkt uit een analyse van World Weather Attribution. Als de opwarming van de aarde doorgaat en 2°C bereikt, zullen de waarden nog zo'n 1,2°C tot 3,4°C hoger liggen. Waar zulke waarden vroeger minder dan eens in de 100 jaar voorkwamen, verwachten we dit nu ongeveer elke 10 jaar. De hitte zoals die nu plaatsvond is dus meer dan tien keer waarschijnlijker geworden als gevolg van klimaatverandering. Bij een wereldwijde opwarming van 2°C zullen zulke waarden ongeveer elke twee jaar bereikt worden, met alle gezondheidsrisico's van dien.
De temperaturen in Nederland liggen natuurlijk lager dan in West Afrika, en bij ons bereikt de Heat Index dan ook niet de classificatie 'gevaarlijk'. Toch is in Nederland hitte ook een risico waar het KNMI voor waarschuwt en het RIVM het Nationaal Hitteplan voor kan activeren. Het toevoegen van een indicator om de mogelijke impact van hitte in te schatten, is een belangrijke volgende stap.
Het klimaat verandert en dat merken we bijna iedere dag. Het KNMI is de afgelopen jaren veranderd...
22 juli 2024 - NieuwsberichtHoera, het broeikaseffect is tweehonderd jaar oud! Of in ieder geval de eerste beschrijving ervan...
17 juli 2024 - KlimaatberichtVandaag, 15 juli is het precies 20 jaar geleden dat de Aura-satelliet werd gelanceerd, met daar a...
15 juli 2024 - NieuwsberichtMet indrukwekkend veel detail heeft satelliet EarthCARE zijn eerste metingen verricht van de hoev...
12 juli 2024 - Klimaatbericht