Substantiële Nederlandse bijdrage aan Kernstopverdrag

De Nederlander Hein Haak is vandaag benoemd tot voorzitter van het overlegorgaan dat verantwoordelijk is voor de wetenschappelijke aspecten van het verificatiesysteem dat moet gaan zorgen voor de naleving van het zogeheten Kernstopverdrag.

Dit Kernstopverdrag (of Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty, CTBT) is bedoeld om alle proeven met kernexplosies te verbieden.

Het Kernstopverdrag kwam in 1996 tot stand onder leiding van de Nederlandse ambassadeur Jaap Ramaker en er is sindsdien door een groot aantal landen gewerkt aan een technisch geavanceerd wereldwijd verificatiesysteem om naleving van dit verdrag te kunnen controleren. Met ingang van vandaag zal Hein Haak, namens het ministerie van Buitenlandse Zaken, dit overlegorgaan voorzitten. Nederland neemt deze taak over van Zweden. Hein Haak is als seismoloog verbonden aan het KNMI en is benoemd voor een periode van 3 jaar.

Het Kernstopverdrag is tot nu toe getekend door 176 landen maar is nog niet in werking getreden. Dat zal pas kunnen gebeuren als alle 44 landen die in een speciale annex genoemd worden, waaronder Nederland, het verdrag getekend en geratificeerd hebben. Nederland heeft dat in 1999 al gedaan maar een aantal landen, waaronder India, Pakistan, Iran, de VS en Israël, hebben het verdrag om uiteenlopende redenen nog niet getekend of geratificeerd.

Nederland heeft een speciale band met het verdrag omdat de onderhandelingen erover in 1996 onder Nederlandse leiding tot een succesvol einde werden gebracht. De toenmalige onderhandelaar, ambassadeur Jaap Ramaker, is sinds 8 december 2003 als speciale vertegenwoordiger namens de Verdragspartijen ingezet om landen die nog niet getekend hebben over de streep te trekken.

KNMI-seismoloog Hein Haak is vanaf het begin betrokken geweest bij het Kernstopverdrag en heeft sinds de ondertekening in 1996 het ministerie van Buitenlandse Zaken en de Verdragsorganisatie geadviseerd over de technische en wetenschappelijke aspecten van het controlemechanisme. Voor deze controletaak is inmiddels een netwerk van maar liefst 321 meetstations opgezet. Deze stations staan in onderling gelijke afstanden over de hele aardbol verspreid en verrichten metingen van radioactiviteit, seismologische metingen en geluidsmetingen in de atmosfeer en in oceanen. Naast het opvangen van signalen die kunnen duiden op mogelijke kernproeven, kunnen de meetstations ook worden ingezet als waarschuwingssysteem voor tsunami's en aardbevingen. Dit maakt het verdrag, ook al is het nog niet in werking getreden, nu al uniek en uiterst waardevol. 

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het ministerie van Buitenlandse Zaken, directie Voorlichting en Communicatie, Dirk-Jan Vermeij, 070-3486602 of met de voorlichtingsafdeling van het KNMI (zie hieronder).

Persbericht Ministerie van Buitenlandse Zaken