Toename luchtvervuiling na opheffen lockdown

De maatregelen om het coronavirus te beheersen hebben geleid tot een sterke afname van het vlieg- en wegverkeer en industriële activiteiten in landen als China, India, Italië, Spanje en Frankrijk. Met het Nederlandse satellietinstrument Tropomi konden we vanuit de ruimte een afname van de bijbehorende luchtvervuiling van dag tot dag volgen. We zagen een afname van stikstofdioxide (NO2) van 50 tot 60 procent. Nu de maatregelen in de meeste landen versoepeld worden, zien we ook verkeer en bedrijvigheid weer toenemen. In de periode mei tot en met augustus meten we echter een duidelijke toename van de NO2-vervuiling in Europa richting het niveau zoals we dat gewend zijn in de afgelopen jaren. Alhoewel de concentraties nog steeds 10 tot 20 procent lager zijn dan in 2019.

Veranderingen in hoeveelheid stikstofdioxide

Deze veranderingen in de hoeveelheid NO2 zijn gerapporteerd door ESA, in samenwerking met het KNMI en het Belgische BIRA-IASB. In de figuur 1 zien we de tijdreeksen van maart tot en met augustus 2020, en worden de concentraties van 2020 (rood) vergeleken met 2019 (zwart). Het gemiddelde verschil tussen de twee jaren is aangegeven door de getallen, voor de quarantaine (donkergrijs), tijdens de overgangsperiode (grijs) en de periode met sterk versoepelde maatregelen (lichtgrijs). In Italië, Frankrijk en Spanje maten we reducties in NO2 tussen de 40 tot 50 procent tijdens de lockdown. Inmiddels zijn de concentraties relatief ten opzichte van 2019 weer gestegen. Maar de afbeelding laat ook zien dat de concentraties gemiddeld genomen in juli-augustus nog steeds 10 tot 20 procent lager zijn dan een jaar eerder.

In figuur 1 worden de satellietmetingen van Tropomi voor verschillende Europese steden (bovenste rij) vergeleken met lokale NO2 metingen aan de grond (onderste rij). Dit laat zien dat beide metingen binnen de verwachte variabiliteit een consistent beeld geven. De metingen van trends in de kolomhoeveelheid, gemeten met het satellietinstrument Tropomi, is dus ook een goede maat voor de veranderingen in de concentraties aan de grond, van belang voor onze gezondheid.

Bas Mijling en Henk Eskes