Nieuwsbericht

Toename seismische energie Groningen

17 mei 2018

In de eerste vier maanden van 2018 kwam al ruim zeven keer zoveel seismische energie vrij als bij alle aardbevingen in heel 2017. Mede veroorzaakt door de beving begin dit jaar in Zeerijp met een magnitude van 3,4. Het is door de grilligheid van de bevingen voor wat betreft de locatie en sterkte niet te zeggen hoe de seismiciteit zich ontwikkelt onder verlaging van de gasproductie. Hiervoor is verder onderzoek nodig, het KNMI zal hierin bijdragen door berekeningen van de seismische dreiging onder verschillende productiescenario's.

Donderdag 17 mei 2018 liet de vaste kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat zich door deskundigen bijpraten over gaswinning uit het Groningenveld. Onder meer het KNMI leverde hieraan een bijdrage, over de ontwikkelingen van de seismiciteit in Groningen. In dit artikel de laatste stand van zaken.

Vanaf 2013 minder bevingen

De algemene trend in figuur 1 is een toename van het aantal en de zwaarte van de bevingen sinds 1991. Het maximum wordt bereikt in 2013. In de jaren daarna zijn er consequent minder bevingen, hoewel er jaarlijks verschillen in aantal en zwaarte zichtbaar zijn. Deze afname valt samen met de afname in de hoogte van de winning. De causaliteit tussen beide dalingen is echter nog onderwerp van onderzoek. De noodzaak voor dit onderzoek wordt onderstreept door de recente beving in Zeerijp op 8 januari 2018 met een magnitude van 3,4. Deze beving in Zeerijp was de op twee na zwaarste in Groningen, na een beving van 3,6 in Huizinge in 2012 en een van 3,5 in Westeremden in 2006.

115 tot 120 bevingen per jaar

Alle aardbevingen gemeten door het KNMI in het Groningen-gasveld staan weergegeven in figuur 2. De schijnbare toename in het aantal kleine bevingen sinds 2015 is het gevolg van het dichtere meetnetwerk. Sinds 2014/2015 is het meetnetwerk in Groningen uitgebreid met honderden geofoons in boorgaten en versnellingsmeters aan het oppervlak waardoor de detectie-limiet verlaagd is en ook kleinere bevingen gemeten worden. Voor 2014 lag deze limiet op een magnitude van 1,5 en nu is deze 0,5. Sinds 2015 fluctueert het aantal aardbevingen in Groningen rond de 115 à 120 per jaar. 

Figuur 1. Jaarlijks aantal aardbevingen in het Groningen-gasveld sinds 1991 tot 23 april 2018. Voor een consistent vergelijk over de jaren zijn magnitudes van 1,5 en hoger weergegeven.
Figuur 2. Jaarlijks aantal bevingen in het Groningen-gasveld voor alle gedetecteerde bevingen. Sinds 2014 is het meetnetwerk in Groningen uitgebreid, wat in 2015 zichtbaar wordt door meer kleinere bevingen.
Figuur 3. De locatie van het zwaartepunt van het seismische moment (gewogen gemiddelde waarbij de zwaarte als aantal bevingen meetellen) per jaar sinds 2009, locatie 2018 geldt voor 23 april.

Zwaartepunt seismisch moment naar noorden verplaatst

De magnitude van een beving is een maat voor de kracht van de beving. Daarnaast kan gekeken worden naar het seismisch moment, een maat voor de energie die vrijkomt bij een beving.

In de eerste vier maanden van 2018 kwam al ruim zeven keer zoveel seismische energie vrij als bij alle aardbevingen in heel 2017

Het totale seismische moment wordt per jaar berekend en is weergegeven in de staafdiagram seismisch moment (tot 23 april 2018). Uit het figuur volgt dat het seismisch moment, de seismische energie die vrijkomt, vanaf 1991 is toegenomen. Jaren met zwaardere bevingen (2006 Westeremden, 2012 Huizinge en 2018 Zeerijp) hebben een hoog seismisch moment.

Ook kan de locatie van het zwaartepunt van het seismisch moment voor een jaar bepaald worden (figuur 3). Dit is een gewogen gemiddelde waaraan zwaardere aardbevingen meer bijdragen dan de lichtere. De locatie van het zwaartepunt per jaar is weergegeven in de gele pijlen. De afname en verplaatsing naar het zuiden van het seismisch moment, zoals de laatste jaren zichtbaar was, is mede door de beving in Zeerijp teniet gedaan. Het seismisch moment is naar het noorden verplaatst, in de buurt van Loppersum. 

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Waarom de Cariben mogelijk een actief orkaanseizoen tegemoet gaan

    Een jaar geleden, in maart 2023, begonnen wereldwijd de hoge zeewatertemperaturen records te verb...

    27 maart 2024 - Klimaatbericht
  2. Koraal verdwijnt in hoog tempo

    Te hoge temperaturen van het oceaanwater zorgen ervoor dat koraalriffen op grote schaal afsterven...

    26 maart 2024 - Klimaatbericht
  3. Steeds gevaarlijkere gevoelstemperaturen in zuidelijk West-Afrika door klimaatverandering

    Als gevolg van klimaatverandering is de zogenaamde gevoelstemperatuur in zuidelijk West-Afrika nu...

    22 maart 2024 - Klimaatbericht
  4. Wereld Meteorologische Dag 2024

    Klimaatverandering is een reële en niet te ontkennen bedreiging voor onze hele beschaving. De gev...

    21 maart 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten