Satellietinstrument Tropomi bekijkt al vijf jaar de aarde vanuit de ruimte. Het Nederlandse instrument aan boord van de Sentinel-5P satelliet meet verschillende vervuilende gassen die belangrijk zijn voor luchtkwaliteit en klimaatverandering. De afgelopen vijf jaar is een enorme hoeveelheid data verzameld, naar beneden gestuurd en geanalyseerd. Wat heeft dit opgeleverd?
Tropomi meet wereldwijd en nauwkeuriger dan ooit de samenstelling van de lucht en levert informatie over de ozonlaag, luchtkwaliteit en het klimaat. Het satellietinstrument werd op 13 oktober 2017 gelanceerd. De eerste beelden werden in december 2017 gedeeld en sinds juli 2018 zijn de data voor iedereen beschikbaar.
Iedereen heeft, misschien onbewust, gebruik gemaakt van Tropomi data
De gegevens worden gebruikt voor klimaatonderzoek, monitoring van de ozonlaag en de zonkracht, zeer gedetailleerde verwachtingen van de luchtkwaliteit en de verspreiding van vulkaanas. Zo heeft iedereen, misschien onbewust, gebruik gemaakt van Tropomi data.
De gegevens van Tropomi waren wereldwijd in het nieuws vanwege de afname van luchtvervuiling door de corona lockdowns (figuur 1). De coronacrisis in 2020 en 2021 leidde tot een forse vermindering van de uitstoot van stikstofdioxide (NO2). Verder ontdekte Tropomi een aantal grote methaanlekken, kan het instrument de uitstoot van individuele schepen meten, zag het vulkaanuitbarstingen zoals die op La Palma (figuur 2) en bosbranden in onder andere Alaska, Siberië en Australië (figuur 3).
Tropomi en de Sentinel-5P satelliet waar het instrument op vliegt, zijn nog steeds in uitstekende staat. De missie kan naar verwachting nog heel veel jaren mee. De voorganger van Tropomi, OMI, vliegt inmiddels al 18 jaar en werkt ook nog steeds.
Het KNMI werkt samen met andere partners aan de opvolgers van Tropomi
Het KNMI werkt samen met andere partners aan de opvolgers van Tropomi. De eerste daarvan worden waarschijnlijk in 2024 gelanceerd. Daarnaast wordt de technologie van Tropomi ook gebruikt voor de ontwikkeling van kleine satellieten (zogenaamde cubesats), waarmee we op de uitstoot willen inzoomen. Met de combinatie van grote en kleine satellieten kunnen we deze emissies wereldwijd nog beter in beeld brengen en nagaan welke maatregelen werken.
Tropomi is een samenwerking tussen KNMI, Airbus Defence and Space Netherlands, SRON en TNO, in opdracht van het NSO en ESA. De wetenschappelijke leiding is in handen van het KNMI en SRON. Het KNMI is hoofdonderzoeker voor Tropomi en verantwoordelijk voor de aansturing van het instrument en voor de kwaliteit van de data. Airbus DS NL is hoofdaannemer voor het ontwerp en de bouw van het instrument. TNO is verantwoordelijk voor het optisch ontwerp.
In het Limburgse Horst is een nieuw automatisch weerstation geïnstalleerd door het KNMI. De verwa...
20 november 2024 - Nieuwsbericht2024 wordt vrijwel zeker het warmste jaar ooit gemeten. Waar we vorig jaar nog net onder de 1,5 g...
19 november 2024 - KlimaatberichtIn slechts tien dagen tijd hebben vier tyfoons de Filipijnen getroffen. Dit is een unieke gebeurt...
19 november 2024 - NieuwsberichtDe herfst is in volle gang: de dagen worden snel korter en de bladeren vallen van de bomen. De te...
13 november 2024 - Klimaatbericht