Warmste winter in zeker drie eeuwen

Ook de winter heeft in De Bilt alle warmterecords overtroffen: het was de zachtste sinds tenminste 1706 toen de metingen in ons land zijn begonnen. De laatste tijd sneuvelt het ene warmterecord na het andere.

Het warmst in drie eeuwen waren recent ook het hele afgelopen jaar, de maanden juli en september 2006, januari 2007 en de herfst van 2006. Twee opeenvolgende seizoenen zijn dus nu warmer dan ooit, aanzienlijk warmer zelfs.

De winter van 2007 was met gemiddeld 6,5 graden liefst een halve graad warmer dan de winter van 1990, die zestien jaar lang de lijst van zachtste winters aanvoerde. Normaal, dat wil zeggen gemiddeld over 1971-2000 bedraagt het gemiddelde van de meteorologische winter, over de maanden december, januari en februari 3,3 graden. Daar zaten we nu dus ruim drie graden boven, een ongekend grote afwijking voor een seizoensgemiddelde temperatuur. Zo’n wintergemiddelde is normaal voor een stad als Nîmes in het uiterste zuiden van Frankrijk. De voorgaande herfst was met gemiddeld 13,6 graden zelfs 3,4 graden warmer dan het langjarig gemiddelde. 

Oorzaak van de warmte
De oorzaak van het aanhoudend veel te warme weer moeten we vooral zoeken in de wind die de laatste tijd bijna uitsluitend uit de warme zuidwesthoek, de grote hoeveelheid bewolking die de nachtelijke afkoeling tempert, de temperatuur van de voorgaande maanden en de wereldwijde opwarming van de aarde leverde een bijdrage aan het record.

Vrij nat en somber
Verder was deze winter zeer nat en vrij somber. Gemiddeld over het land viel 271 mm tegen 194 mm normaal en de zon scheen 157 uur tegen 172 uur normaal. De derde wintermaand februari was met gemiddeld 6,0 graden tegen 3,0 normaal op zes na de zachtste sinds het begin van de metingen. Ook een topper dus maar in januari was de afwijking nog groter en deze maand was met 7,1 gaden tegen 2,8 normaal net als de hele winter veruit de zachtste in 300 jaar. 

Elders in Europa
Ook in de landen om ons heen was de winter veel te zacht. Meer centraal in Europa was de afwijking vergelijkbaar met die in ons land en zeker in Oost Europa stelde de winter weinig voor. Ook Duitsland beleefde de zachtste winter sinds tenminste 1901 met op Helgoland een wintergemiddelde dat normaal is voor Marseille. Engeland had gemiddeld over het land de zachtste winter sinds 1914. In het zuiden van Engeland werden echter alle warmterecords overtroffen en Londen boekte slechts luttele uren vorst. Ook België had de warmste winter sinds het begin van de metingen in Ukkel in 1833. De gemiddelde temperatuur bedroeg hier 6,6 graden, een halve graad meer dan in de winter van 1990.

Zachte weer houdt aan, lente wordt warm?
Grote delen van Europa hebben nu al zeker een jaar te maken met uitzonderlijk hoge temperaturen. Het einde van de warme periode is voorlopig nog niet in zicht. De seizoensverwachtingen van het Europees Centrum gaan mede op basis van de milde voorgeschiedenis uit van een voortzetting van het warme weer en een warme lente.