2023: natste en warmste jaar sinds het begin van de metingen

Dit jaar was het natste jaar sinds het begin van de metingen. Dat blijkt als we kijken naar wat er aan neerslag viel op alle automatische KNMI-weerstations op land. Landelijk gemiddeld viel 1060 mm, normaal is dat 795 mm. 2023 was met een gemiddelde temperatuur van 11,8 °C ook het warmste jaar sinds 1901, het begin van onze metingen. Het was ook een zeer zonnig jaar. Dit kwam vooral door de recordzonnige junimaand.

Officieel wordt neerslag berekend op basis van 13 neerslagstations verspreid over het land, de zogenoemde P13. De gevalideerde data van deze neerslagstations zijn pas eind januari beschikbaar. In de weeroverzichten houden we voor landelijk gemiddeld daarom altijd de automatische weerstations aan. Vooralsnog geeft ook P13 een neerslagrecord aan. Het natste jaar tot nu toe was 1998. 

In het zuidwesten was het het minst nat. Het droogste KNMI-station was Westdorpe, daar viel 881 mm, ruim 100 mm meer dan normaal. Deelen was het natste station met 1273 mm, zo’n 400 mm meer dan normaal.  

Van droogte was in 2023 veel minder sprake dan afgelopen jaren. Halverwege juli was het landelijk gemiddeld neerslagtekort opgelopen naar 200 mm. Op dat moment behoorde het zomerseizoen bij de 5% droogste jaren. Eind september lag het tekort op ongeveer 120 mm, wat niet bijzonder is. 

Zeer zonnig jaar 

De combinatie van een extreem nat en zeer zonnig jaar is bijzonder

Het was ook een zeer zonnig jaar. Landelijk gemiddeld scheen de zon 1913 uur. Normaal is 1774 uur. Het grootste deel van het overschot kwam op naam van de zeer zonnige zomer met een recordzonnige junimaand. De combinatie van een extreem nat en zeer zonnig jaar is bijzonder. Eerdere natte jaren verliepen meestal ook somber.  

Aan de kust was het het zonnigst: in Vlissingen scheen de zon 2067 uur, langjarig gemiddeld is 1889 uur. Het minst zonnig was het in Deelen met 1775 uur, nog steeds 131 uur meer dan normaal. 

Zachte winter

De jaarwisseling verliep recordwarm. De 16,9 °in de nacht van 1 januari was de hoogste temperatuur in januari sinds het begin van de metingen. Twee keer gaven we code oranje uit. Op 20 januari vanwege gladheid door sneeuw in Utrecht, Gelderland, Brabant en Limburg en op 26 januari vanwege ijzel in Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. 

Zeer natte lente 

De zeer natte lente kwam vooral door maart en april. In maart viel bijna twee keer zoveel neerslag als normaal. Op 8 maart gaven we code oranje uit voor sneeuw in Limburg en Noord-Brabant, daar ontstond plaatselijk een sneeuwdek van 5-10 cm. 

Zeer warme en zeer zonnige zomer

Juni was de warmste en zonnigste junimaand sinds het begin van de metingen

Met een gemiddelde temperatuur van 18,4 °C kwam de zomer in de top-10 van warmste zomers sinds het begin van de metingen in 1901. Juni was zelfs de warmste en zonnigste junimaand. De hoogste temperatuur, 34,8 °C, werd op 9 juli in Arcen gemeten. Op 20 juni gaven we code oranje uit voor zware onweersbuien in Limburg. Op 22 juni was dit het geval voor zware regen. Op 9 juli een code oranje voor zware onweersbuien in een groot deel van het land.  

Zomerstorm Poly 

Het opvallendste weersverschijnsel was zomerstorm Poly die op 5 juli in het noorden veel overlast veroorzaakte. In het noordwesten stond code rood uit, in een aantal andere provincies code oranje. 

Uitzonderlijk zachte en natte herfst

Dankzij een zeer natte oktober en november was de herfst bijzonder nat

Het was de op één na zachtste herfst sinds het begin van de metingen, alleen in 2006 was de herfst nog zachter. Dankzij een zeer natte oktober en november was de herfst was ook bijzonder nat, de op een na natste. De laagste temperatuur van het jaar, -10,1 °C, werd op 1 december in Leeuwarden gemeten. De laatste code oranje van het jaar was op 2 december vanwege gladheid door ijzel in Noord- en Zuid-Holland. 

Storm Ciarán 

Storm Ciarán bereikte 2 november ons land. In het hele land waarschuwden we voor (zeer) zware windstoten. In Zeeland, Zuid-Holland, Noord-Holland, het IJsselmeer en het westen van het Waddengebied gold code oranje. 

Normaal = het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020

Dit is een voorlopig overzicht. Lees het hele weeroverzicht van 2023. Bekijk hier het jaaroverzicht aardbevingen en De staat van ons klimaat 2023.