Wereldozondag over twintig jaar Montreal Protocol

Twintig jaar na het Montreal Protocol blijkt dat afspraken om de ozonlaag te beschermen werken. De productie en het gebruik van ozonlaagaantastende stoffen (cfk's) is sterk afgenomen. De Wereldozondag (16 september) stond dit jaar in het teken van het jubileum. 

Deze datum herinnert aan de opstelling door de Verenigde Naties van het Montreal Protocol in 1987. De problematiek rond de ozonlaag begon in de jaren zeventig.

Ozongeschiedenis
In 1974 onderkenden Molina en Rowland als eersten dat cfk's de ozonlaag konden aantasten. Zij gaven daarmee een vroeg signaal af van mogelijke toekomstige problemen. De bezorgdheid om de ozonlaag werd in 1985 versterkt door de ontdekking van het ozongat boven Antarctica. Om mens en milieu te beschermen werd daarom het Montreal Protocol opgesteld. Het Montreal Protocol en de latere amendementen zorgden ervoor dat de productie van ozonlaagaantastende stoffen in de afgelopen 20 jaar sterk is teruggedrongen. Ook de hoeveelheid ozonlaagaantastende stoffen in de atmosfeer is de afgelopen jaren enigszins afgenomen.

Beleid
Dit is een belangrijk signaal, want het geeft aan dat internationale afspraken effect kunnen hebben. Het biedt beleidsmakers handvatten voor de inspanningen die nog geleverd moeten worden om internationale afspraken rond biodiversiteit (2010), klimaat (Kyoto 2012) en armoedebestrijding (Millennium Development Goals 2015) te halen en om goede afspraken voor de komende decennia te maken. Bovendien blijkt het Protocol bij te hebben gedragen aan het beperken van het broeikaseffect. Zonder het Protocol zou de broeikaswerking van ozonlaagaantastende stoffen tweemaal zo groot zijn geweest.

*Toelichting bij grafiek dikte ozonlaag boven De Bilt
De dikte van de ozonlaag boven De Bilt voor de periode november 1978 t/m juli 2007. Goed te zien is dat de ozonlaag dun was na de uitbarsting van de vulkaan "Pinatubo" in 1991. Gemiddeld is de ozonlaag begin april het dikst, maar in het voorjaar van 1993 kwam hij nauwelijks boven het jaar-gemiddelde uit.

De *rode* lijn geeft de gemiddelde waarde aan: 329 Dobson eenheden. De *blauwe* lijn geeft gemiddelen over één jaar. De *groene* lijn geeft gemiddelde over twee maanden. De *gele* stippen geven de 10227 dag-gemiddelden. Deze grafiek is samengesteld uit de gegevens van de volgende instrumenten:  DeBilt/BREWER, Nimbus7/TOMS, NOAA9/SBUV, ERS2/GOME, Earthprobe/TOMS, Envisat/SCIAMACHY, Aura/OMI.