Extreme neerslag van uur tot uur te volgen met crowdsourced data

De totale hoeveelheid regen op 13 en 14 juli gemeten op het enige officiële KNMI automatische weerstation in Zuid-Limburg (station Maastricht) bedroeg 65 millimeter. Maar net ten zuidoosten van Maastricht viel in totaal 165 millimeter, waarvan 50 millimeter tussen 16.00 en 17.00 uur op 13 juli. In Maastricht viel er dat uur slechts 6 millimeter. Dit blijkt uit een analyse van de waarnemingen van WOW-NL, waar sinds juli 2015 inmiddels al meer dan 500 Nederlanders hun weermetingen delen. Deze ‘crowdsourced data’ blijken heel waardevol te zijn om dit soort extreme situaties beter in kaart te brengen en te begrijpen.

Officiële waarnemingen van neerslag

Het KNMI meet neerslag met twee type weerstations. We hebben een netwerk van 35 automatische weerstations die elke 10 minuten meten hoeveel regen er valt - zo weten we op relatief weinig plekken heel nauwkeurig hoe de regen in de tijd varieert (lage ruimtelijke en hoge tijdsresolutie). Daarnaast lezen meer dan 300 vrijwilligers elke ochtend iets voor 9 uur hun regenmeter af en geven door hoeveel regen er de afgelopen dag op die plek is gevallen - zo weten we op relatief veel plekken hoeveel neerslag er in een dag is gevallen (hoge ruimtelijke, lage tijdsresolutie).

Beide netwerken zijn waardevol, maar geen van beide levert informatie over neerslag met hoge ruimtelijke en hoge tijdsresolutie. Dit betekent dat we te weinig dekking hebben om extreme neerslag die  vooral zomers heel lokaal en in korte tijd valt goed in kaart te brengen. De regeninformatie die de radar geeft heeft weliswaar een hoge ruimtelijke en hoge tijdsresolutie maar meet geen direct gevallen neerslag.

Waarnemingen door particulieren

Crowdsourced data kan een uitkomst bieden - iedereen kan zijn waarnemingen delen op de WOW-NL website! De meerwaarde van de WOW-NL data blijkt als we kijken naar de extreme neerslag van 13 en 14 juli Het eerste wat opvalt is het grote aantal WOW-NL stations in vergelijking met de automatische KNMI weerstations die op 14 juli de neerslag maten (figuur 1, links). De dagsom van WOW-NL stations in Zuid-Limburg komt goed overeen met de neerslag uit het vrijwilligersnetwerk (figuur 1, rechts) wat vertrouwen geeft in de kwaliteit van de metingen. De hogere tijdsresolutie geeft extra informatie over de neerslagintensiteit. Terwijl het op het officiële station Maastricht nauwelijks regende in de middag van 13 juli (zwarte lijn in figuur 2), zien we op WOW-NL stations ten zuidoosten van Maastricht zware regenval met een piek boven 50 millimeter per uur (steile groene lijn in figuur 2).  Op deze manier zien we tijd en locatie van de hoogste neerslagintensiteiten, extra informatie die we niet uit de bestaande officiële stationswaarnemingen kunnen halen.  

Real-time extreme neerslag volgen

De kwaliteit van crowdsourced data is niet gegarandeerd en dus doen we als KNMI veel moeite om alleen de metingen van goede kwaliteit eruit te vissen. Als onderdeel van de ontwikkeling van het Early Warning Center werken we aan een operationeel kwaliteitscontrole systeem voor crowdsourced data. Crowdsourced data zoals de WOW-NL waarnemingen maken het in principe mogelijk om bijna real-time de locatie en timing van extreme hoeveelheden neerslag te volgen. Dit is nuttige informatie voor lokale autoriteiten om tijdig actie te kunnen ondernemen om de negatieve gevolgen van zware neerslag te beperken. 

Daarnaast kunnen we met de extra informatie over de neerslagintensiteiten nauwkeuriger de kans op extreme neerslag bepalen. Op basis hiervan kan het waterbeheer (denk aan riolen, overstroomgebieden, pompen, dijken, sloten etc) zo ingericht worden, dat toekomstige wateroverlast zoveel mogelijk wordt beperkt. 

KNMI-klimaatbericht door Irene Garcia-Marti, Kirien Whan, Jan Willem Noteboom en Peter Siegmund