Temperaturen veren terug naar het langjarig gemiddelde. Naarmate ze meer afwijken van het gemiddelde, veren ze sneller terug.
In een jaar gaat de temperatuur vrijwel evenveel omhoog als omlaag. Door het jaar heen geldt dat natuurlijk niet: in de lente gaat de temperatuur vooral omhoog en in de herfst gaat de temperatuur vooral omlaag. Ook verwacht je intuïtief dat de temperatuur vooral verandert in de richting van de gemiddelde temperatuur, oftewel dat als het warm is voor de tijd van het jaar de temperatuur vooral omlaag gaat, en andersom, dat als het koud is voor de tijd van het jaar de temperatuur vooral omhoog gaat. Maar is dat ook zo? We zoeken het uit.
We nemen de meetreeks van De Bilt en berekenen voor elke dag in de periode 1991-2020 hoeveel de etmaalgemiddelde temperatuur afwijkt van het langjarig gemiddelde over diezelfde periode voor die dag. Een positieve afwijking betekent dat de dag warm is voor de tijd van het jaar.
Vervolgens berekenen we voor de dagen met een bepaalde temperatuurafwijking, in stapjes van één graad, het gemiddelde verschil in temperatuur met de volgende dag. Een positief verschil betekent dat de temperatuur gemiddeld toeneemt.
Het verband tussen de temperatuurafwijking van het langjarig gemiddelde en het gemiddelde verschil in temperatuur met de volgende dag is te zien in afbeelding 1, voor het winterhalfjaar (oktober-maart) en het zomerhalfjaar (april-september).
Je ziet dat bij positieve temperatuurafwijkingen (oftewel, als het warm is voor de tijd van het jaar) de temperatuur de volgende dag gemiddeld gesproken afneemt en bij negatieve temperatuurafwijkingen juist toeneemt: de temperatuur verandert gemiddeld inderdaad in de richting van het langjarig gemiddelde.
Ook blijkt dat naarmate de afwijking groter is de temperatuur sneller terugveert. Voor temperatuurafwijkingen tot ongeveer vijf graden volgt de ‘veerkracht’ vrijwel een rechte lijn. Dit lijkt op een echte veer, waarvan de veerkracht evenredig toeneemt met hoeveel de veer wordt uitgetrokken. Grote positieve temperatuurafwijkingen, van vijf graden of meer, veren sneller terug dan grote negatieve afwijkingen. De resultaten voor het winterhalfjaar en het zomerhalfjaar zijn ongeveer gelijk.
Het gaat hier zoals gezegd om de gemiddelde verandering in de temperatuur. Een temperatuur die bijvoorbeeld hoog is voor de tijd van het jaar kan best hoog blijven of verder omhoog gaan, maar gemiddeld veert de temperatuur terug naar het langjarig gemiddelde, en wel sneller naarmate de temperatuurafwijking groter is.
De eerste storm van dit seizoen krijgt de naam Ashley, ingebracht door de weerdienst van Groot-Br...
29 augustus 2024 - NieuwsberichtOnze website was zaterdag 24 augustus 2024 lange tijd niet bereikbaar. Door een technisch mankem...
27 augustus 2024 - NieuwsberichtOp het schiereiland Reykjanes in het zuidwesten van IJsland is op donderdag 22 augustus om 23.26 ...
23 augustus 2024 - NieuwsberichtTussen 1992 en 2006 smolt het zee-ijs in het noordpoolgebied in rap tempo, maar sindsdien verloop...
21 augustus 2024 - Klimaatbericht