Een hardnekkig hogedrukgebied boven Groot-Brittannië zorgde voor een uitzonderlijk groot aantal dagen in april en mei met wind uit het noorden. Zoveel dagen met noordenwind, dat is toeval en komt gemiddeld maar eens in de 15 jaar voor. De kans op wind uit het noorden is in de afgelopen 60 jaar nauwelijks veranderd. Door de koude noordenwind laat de eerste zomerse dag van dit jaar wat langer op zich wachten dan normaal.
Het weer in Nederland wordt sterk bepaald door de ligging van de straalstroom. De straalstroom ligt de afgelopen weken ten noorden van ons en dat zorgt voor zonnig weer (figuur 1). Dat zomerse temperaturen uitblijven, komt door een hogedrukgebied ten westen van ons. De wind waait met de klok mee om dit hogedrukgebied heen en komt bij ons uit noordelijke richtingen. Hierdoor stroomt koude lucht ons land binnen en blijft het ondanks de zon relatief koel.
De windrichting varieert niet alleen van dag tot dag, ook langjarige variaties komen voor. Gemiddeld over de periode van 1960 tot nu tellen april en mei 23 dagen met een noordenwind (figuur 2). Dit jaar is uitzonderlijk met maar liefst 37 dagen. Gemiddeld komt dit maar eens in de 15 jaar voor. De meeste dagen met noordenwind telden we in 1980 (39 dagen). De variaties van jaar op jaar zijn groot, maar er is geen duidelijke trend zichtbaar.
Wereldwijd warmt het klimaat geleidelijk op door de stijgende concentraties broeikasgassen, ook in Nederland. De variaties in wind zorgen voor temperatuurschommelingen rond deze geleidelijk opwarmende trend. Een aantal jaren met toevallig wat vaker wind uit het noorden zorgt voor wat lagere temperaturen in die jaren (figuur 3).
De invloed van de opwarming van de aarde op de windrichting in Nederland wordt nog niet goed begrepen. Door veranderingen in oceaanstromingen of veranderingen in de poolwervel kan de ligging van de straalstroom veranderen. Dat zou de kans op noordenwind bij ons kunnen veranderen en daardoor de snelheid van de opwarming van Nederland. Vooralsnog zien we dit nog niet terug in de metingen.
Ook de komende week blijft de noordenwind het weer bepalen en is het nog even wachten op de eerste zomerse dag van dit jaar.
In het Limburgse Horst is een nieuw automatisch weerstation geïnstalleerd door het KNMI. De verwa...
20 november 2024 - Nieuwsbericht2024 wordt vrijwel zeker het warmste jaar ooit gemeten. Waar we vorig jaar nog net onder de 1,5 g...
19 november 2024 - KlimaatberichtIn slechts tien dagen tijd hebben vier tyfoons de Filipijnen getroffen. Dit is een unieke gebeurt...
19 november 2024 - NieuwsberichtDe herfst is in volle gang: de dagen worden snel korter en de bladeren vallen van de bomen. De te...
13 november 2024 - Klimaatbericht