Samenwerking tussen EarthCARE's satelliet-instrumenten, beeld waarbij je allerlei wolken ziet via de satellietinstrumenten
Foto: ESA

Samenwerking tussen EarthCARE's satelliet-instrumenten

17 oktober 2024

Vijf maanden na de lancering van de EarthCARE-satelliet zijn de eerste beelden van alle instrumenten aan boord ontvangen. Deze vier geavanceerde sensoren op de satelliet werken samen om te meten hoe wolken en fijnstof de opwarming en afkoeling van onze atmosfeer beïnvloeden.

De nieuwe beelden van EarthCARE zijn deze week gepresenteerd en laten duidelijk zien hoe de EarthCARE-instrumenten tegelijkertijd verschillende metingen van wolken en fijnstof kunnen doen en elkaar aanvullen tot een volledig beeld van de atmosfeer.  

Energiebalans 

De metingen van EarthCARE geven belangrijke informatie over de energiebalans van de aarde. De energiebalans laat zien hoeveel energie de aarde van de zon krijgt en hoeveel warmte de aarde weer terug de ruimte in stuurt. Deze balans wordt beïnvloed door factoren zoals wolken, fijnstof en broeikasgassen. De energiebalans helpt ons te begrijpen hoe het klimaat verandert. Zolang de inkomende en uitgaande energie niet in balans is, verandert het klimaat steeds sneller. 

De vier sensoren: wolkenradar, lidar, camera en radiometer  

De wolkenradar van EarthCARE geeft informatie over de structuur en beweging van wolken. De lidar meet fijnstof en dunne wolken en laat de bovenkant van wolken zien. De camera maakt beelden van het landschap in verschillende golflengtes. De radiometer meet hoeveel zonlicht wordt teruggekaatst en hoeveel infraroodstraling de aarde verlaat. 

Een voorbeeld hoe de EarthCARE instrumenten samenwerken  

De animatie hieronder laat zien hoe EarthCARE-instrumenten samenwerken. 

 

De camera toont het algemene beeld van wat er in de lucht gebeurt. De animatie richt zich eerst op een onweersbui boven Noord-Italië en Noord-Corsica, die ernstige overstromingen veroorzaakte in de regio Emilia Romagna. Storm Boris veroorzaakte deze regenval en verwoestte delen van midden-Europa. 

In deze situatie leverde de wolkenradar de meeste informatie, omdat de onweerswolken grote deeltjes bevatten. De lidar toonde een ijslaag aan de bovenkant van de wolk. De samenwerking tussen de wolkenradar en lidar wordt duidelijk wanneer ze de top van de wolk meten. Beide instrumenten vullen elkaar aan en geven samen een volledig beeld van de wolk. 

EarthCARE werkt goed 

De eerste resultaten laten zien dat EarthCARE nuttig is om te begrijpen waar wolken en fijnstof de atmosfeer opwarmen en afkoelen en daarmee erg belangrijk is voor klimaatonderzoek. De beelden laten een sterk afkoelend effect zien aan de bovenkant van de onweersbui, omdat er veel warmte naar de ruimte wordt uitgestraald. Onderaan absorbeert de dichte wolk warmte van de aarde, wat een opwarmend effect heeft. 

Op een ander beeld tonen de beelden cirruswolken boven Zweden. Deze dunne ijswolken laten zonlicht door, waardoor de aarde opwarmt, maar ze houden ook warmte vast die anders naar de ruimte zou ontsnappen. Dit zorgt voor een algehele opwarming van de atmosfeer. 

Nederlandse betrokkenheid   

EarthCARE is ontwikkeld door ESA in samenwerking met het Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA). De satelliet is maandenlang uitgebreid getest bij ESTEC in Noordwijk, voordat hij gelanceerd werd vanuit Vandenberg in de Verenigde Staten. Een team met onder andere een aantal KNMI’ers zal vanaf januari 2025 de EarthCARE-DISC leiden en zijn daarmee verantwoordelijk voor de kwaliteit van alle Lidar 1 en Lidar 2 producten van de EarthCARE ESA-missie. Verder zijn Nederlandse wetenschappers en ingenieurs van het KNMI, SRON, TNO, Airbus NL, Bradford Spaceal tientallen jaren nauw betrokken bij deze missie. 

Lees het hele Engelstalige persbericht van ESA hier

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Minder bewolking was belangrijke factor in recordwarmte 2023

    In 2023 bereikte de wereldgemiddelde temperatuur een recordhoogte. Rekening houdend met alle beke...

    18 december 2024 - Klimaatbericht
  2. Zonnestraling in december vergeleken met juni

    December is de donkerste maand van het jaar, met de laagste zonnestand en de kortste dagen. De ho...

    13 december 2024 - Klimaatbericht
  3. Klimaatwetenschap in de rechtszaal

    Vandaag is het de dag van de mensenrechten. Het recht op leven, gezondheid, eigendom en wonen sta...

    10 december 2024 - Klimaatbericht
  4. KNMI klimaatgedicht

    KNMI klimaatgedicht 2024

    05 december 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten