Woensdag 22 augustus lanceerde de Europese ruimtevaart organisatie (ESA) de satelliet Aeolus. Deze satelliet brengt de opbouw van de wind op verschillende hoogten in kaart. Hierdoor zijn we beter in staat om weer- en klimaatmodellen bij te sturen. Dit zorgt voor betere weersverwachtingen wereldwijd en draagt bij aan klimaatonderzoek.
ESA lanceerde de satelliet vanaf hun basis in Frans Guyana om 23.20 uur Nederlandse tijd. Vanuit het KNMI was onder andere Ad Stoffelen erbij, al zestien jaar nauw betrokken bij de Aeolus-missie. Ad: “De sfeer na de lancering was zeer uitgelaten en collega’s omhelsden elkaar. De lastige momenten tijdens de bouw van de laser werden gememoreerd, maar zijn nu anekdotes geworden. Iedereen kijkt met spanning uit naar het moment waarop we de eerste windprofielen kunnen maken. Zo krijgen we een beter beeld van de wind wereldwijd en daarmee meer grip op weer en klimaat.”
De wind is een belangrijke factor, zeker ook in Nederland. Vaak komt de wind van zee en brengt dan slecht weer. Aeolus meet de wind vanaf het aardoppervlak tot wel 30 kilometer hoogte. De satelliet kan laten zien hoe wereldwijd de wind verandert met de hoogte, ook in de gebieden waar dit soort metingen nu nog niet gedaan worden, zoals boven zee, in de tropen of op het zuidelijk halfrond. Door deze nieuwe metingen worden de weersverwachtingen nauwkeuriger. Dit is van belang omdat de wind op verschillende hoogten een belangrijke rol speelt, onder andere bij het ontstaan van depressies. Een depressie die nu boven de Atlantische Oceaan ontstaat, kan bepalend zijn voor het weer in Nederland een dag later.
De metingen van Aeolus geven wereldwijd een veel completer beeld van de atmosferische circulatie, zoals deze wordt gesimuleerd in geavanceerde weer- en klimaatmodellen. Het is dan ook de verwachting dat deze modellen verbeterd kunnen worden door vergelijking met de Aeolus-gegevens.
Het KNMI is sinds 1992 een belangrijke voortrekker van de Aeolus missie, die wordt gecoördineerd door de ESA. Het KNMI is, samen met internationale partners, als European Center for Medium-Range Weather Forecasts (ECMWF), Meteo France en het German Aerospace Center (DLR) verantwoordelijk voor het verwerken van de data. Hierbij verwerkt het ECMWF de satellietmetingen tot windprofielen met software die door het KNMI zijn mee ontwikkeld. Deze windprofielen worden dan door weercentra wereldwijd gebruikt. De belangstelling voor de data is groot. Zo besteedden verschillende media aandacht aan de lancering en wat Aeolus kan, waaronder het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Hoera, het broeikaseffect is tweehonderd jaar oud! Of in ieder geval de eerste beschrijving ervan...
17 juli 2024 - KlimaatberichtVandaag, 15 juli is het precies 20 jaar geleden dat de Aura-satelliet werd gelanceerd, met daar a...
15 juli 2024 - NieuwsberichtMet indrukwekkend veel detail heeft satelliet EarthCARE zijn eerste metingen verricht van de hoev...
12 juli 2024 - KlimaatberichtTijdens de warme zomer en herfst van de afgelopen twee jaar zijn de Alpengletsjers sterk gesmolt...
10 juli 2024 - Klimaatbericht