Vulkaanactiviteit in 2017

We kijken terug op de vulkaanactiviteit in 2017 van de Agung (Bali - Indonesië), Öræfajökull (IJsland) en Bezymianny (Kamtjatska - Rusland).

Agung (Bali)

In oktober van het afgelopen jaar berichtten we al over de vulkaan Agung op Bali, die na een rustperiode van ruim 50 jaar weer actief werd. Inmiddels stoot de Agung geregeld kleine hoeveelheden vulkaanas en zwavel uit. Maar tot een echte grote uitbarsting is het nog niet gekomen.

Naast de lokale overlast die een vulkaanuitbarsting veroorzaakt, kan een grote uitbarsting van de Agung ook wereldwijd van invloed zijn op het klimaat. Na de vorige uitbarsting in 1963 daalde de wereldgemiddelde temperatuur met 0,2 graden Celsius. Reden te meer om wereldwijd vulkanen nauwlettend in de gaten te houden.

Öræfajökull (IJsland)

Op IJsland werd in november rondom de vulkaan Öræfajökull een dusdanige toename in activiteit geconstateerd dat het  London Volcanic Ash Activity Centre voor de luchtvaart code geel afkondigde.

Er is weinig bekend over de historie van de Öræfajökull. Er zijn maar twee bekende uitbarstingen: die van 1727-28 en van 1362. Aan de uitbarsting van 1362 dankt de vulkaan zijn naam: toen de bevolking 40 jaar na de uitbarsting terugkeerde in het verwoeste gebied noemden ze het Öræfi, IJslands voor wildernis.

Bezymianny (Kamtjatska)

De vulkaan Bezymianny  in Kamtjaska vertoonde op 20 december een korte maar zeer krachtige uitbarsting, zoals ook te zien is op een time-lapse video op youtube. Daarbij kwam  in korte tijd naar schatting 10 miljoen kilogram zwavel tot boven 15 kilometer hoogte in de atmosfeer terecht.

De zwavel is daarbij ook nog eens precies in de stratosfeer boven de Noordpool terecht gekomen. Omdat zwavel bij kan dragen aan stratosferische ozonafbraak, is het interessant om de komende maanden de ozonlaag boven de Noordpool in detail te volgen. Een dergelijke situatie heeft zich tenminste sinds 1980 niet  voorgedaan.

KNMI-klimaatbericht door Jos de Laat