Klimaatbericht

Laatste nachtvorst valt steeds vroeger

08 mei 2017

In de volksweerkunde staan de dagen 11 tot 14 mei bekend als IJsheiligen. Deze dagen markeren het einde van de winterse periode met kans op vorst. Dit is van belang omdat vorst schade kan veroorzaken aan gewassen en planten, zoals Nederlandse fruittelers en wijnboeren in Zuid-Europa eind april ondervonden. Moestuinen worden daarom meestal pas na deze periode beplant.

Sinds 1901 is er na 14 mei in De Bilt in negen jaren nog vorst opgetreden, de vuistregel van de IJsheiligen klopte dus in 92% van de jaren. De laatste datum in het voorjaar waarop het ooit vroor was 28 mei 1961.

Aan de hand van gemeten minimumtemperaturen kan de klimatologische 'winterse periode', waarin de dagelijkse kans op vorst groter is dan 1%, berekend worden. In de periode 1981-2010 eindigde de winterse periode gemiddeld op 8 mei, dus net voor de IJsheiligen. Aan het begin van de 20e eeuw eindigde de winterse periode op 22 mei. Deze verschuiving van twee weken past in een lange trend van toenemende temperaturen in Nederland.

Dagelijkse kans op minimumtemperaturen onder 0 °C in De Bilt in de periodes 1901-1930 en 1981-2010. De roze arcering geeft de verschillende KNMI’14 klimaatscenario’s voor 2050 weer, met scenario WL uitgelicht.

Door klimaatverandering zal in de toekomst de winterse periode nog eerder eindigen. In alle klimaatscenario’s van het KNMI neemt de kans op vorst in Nederland af. Afhankelijk van de mate van wereldwijde temperatuurstijging zal de winterse periode in 2050 eindigen tussen 22 april en 4 mei.

Moestuingewassen kunnen dan dus nog eerder naar buiten. Ook voor de landbouw lijkt het vroegere einde van de winter goed nieuws, al leidt klimaatverandering ook tot vroegere bloei en daardoor eerder in het jaar tot risico op vorstschade.

KNMI-klimaatbericht door Karin van der Wiel

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Ellen Verolme vanaf 1 februari directeur bij het KNMI

    Ellen Verolme start 1 februari 2025 als directeur bij het Koninklijk Nederlands Meteorologisch In...

    03 december 2024 - Nieuwsbericht
  2. Orkaanseizoen 2024: druk, met een bijzondere stilte

    Op 30 november is het Atlantische orkaanseizoen officieel afgesloten. Dit jaar is het seizoen bij...

    02 december 2024 - Nieuwsbericht
  3. Zachte en vrij natte herfst

    Met een gemiddelde temperatuur van 11,7 °C tegen een langjarig gemiddelde van 10,9 °C was de herf...

    29 november 2024 - Nieuwsbericht
  4. Nederlandse wintertemperaturen: het oosten is het nieuwe westen

    De afgelopen tijd is Nederland in alle seizoenen opgewarmd. In de winter is de temperatuur in het...

    27 november 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten